Thời gian gần đây, sau khi cá bị rớt giá trên thị trường, nhiều hộ nông dân đã tìm hiểu và chọn lựa những mô hình nuôi các loại thủy sản nước ngọt khác. Trong đó nổi bật là mô hình nuôi ếch kết hợp cá các loại. Đây là mô hình có khả năng làm giàu và giảm ô nhiễm môi trường do dư thừa thức ăn trong chăn nuôi ếch. Sau một thời gian triển khai, khảo sát thực tế cho thấy mô hình này đang hứa hẹn sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân và sẽ nhân rộng. Mô hình nuôi ếch bằng lưới kết hợp với thả cá và phòng bệnh bằng thảo dược của bà con huyện Quỳnh Lưu tỉnh Nghệ An bước đầu đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Ếch là loại động vật lưỡng cư, có thể sống cả trên cạn và dưới nước, thời gian sinh trưởng ngắn, chất lượng thịt ngon. Mô hình nuôi ếch trong lồng có ưu điểm là chi phí ban đầu thấp do không phải xây bể; tận dụng được diện tích mặt nước ao thả cá và cá có thể ăn thức ăn thừa của ếch. Các ô lồng được đặt xung quanh bờ ao nổi trên mặt nước. Với việc nuôi ếch trong lồng trên diện tích áo cá góp phần giảm chi phí mua thức ăn cho cá và tăng thu nhập cho người dân.

Mô hình nuôi ếch bằng lưới kết hợp với thả cá mang lại hiệu quả kinh tế cao

Đây là mô hình "hai trong một" nuôi ếch bên trên và bên dưới vẫn có thể thả cá. Với việc kết hợp "hai trong một", cá dưới ao sẽ có vai trò dọn thức ăn thừa của ếch, dọn đáy lồng. Cá thường nuôi kết hợp với ếch là cá chép, cá rô, cá trê lai. Hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc kháng sinh, mỗi tuần 2 lần trộn nước tỏi vào thức ăn cho ếch để phòng bệnh. Về kinh tế, nuôi cá không cho lợi nhuận bằng nuôi ếch, vì nuôi ếch thịt ngắn ngày hơn (chỉ từ 60-70 ngày), trong khi nuôi cá mất ít nhất 6 tháng mới bán được. Thêm nữa, giá cả ếch thịt lại ổn định (từ 37.000-50.000 đồng/kg). Kết hợp được cả cá và ếch sẽ cho lợi nhuận gấp đôi. Hiện, thức ăn chủ yếu của ếch là cá tạp và cá cám nên với việc nuôi kết hợp trong ao, cá đã tạo được nguồn thức ăn tại chỗ cho ếch. Cùng với đó, tận dụng thức ăn dư thừa, chất thải và da ếch khi lột xác để làm thức ăn cho các loại cá. Vì vậy, đã giúp tiết kiệm được một khoản chi phí đầu tư.

Trước đó, mô hình đã được triển khai ở 11 xóm, bản với quy mô 2.500 con, được thử nghiệm nuôi trong thời gian 4 tháng.  Các hộ được tham gia mô hình là các hội viên nông dân trên địa bàn. Các hộ được hướng dẫn kỹ thuật cách làm chuồng, kỷ thuật chăm sóc, dùng thuốc thú y, cung ứng thức ăn cho ếch và nguồn giống với số lượng 100 đến 400 con/ 1hộ. Theo chia sẻ của các hộ nông dân đã thực hiện mô hình, muốn nuôi ếch đạt hiệu quả cao, có lãi thì người nuôi ếch kết hợp cá cần phải nắm rõ một số kiến thức về đặc tính và kỹ thuật cơ bản để chăm sóc ếch và cá.

Nuôi ếch giống để mở rộng quy mô mà vẫn giảm được chi phí. 

Điển hình, sau khi tìm hiểu, đi học hỏi kinh nghiệm từ các mô hình nuôi ếch kết hợp với nuôi cá, vào đầu năm 2019, anh Cao Xuân Thức, xóm 1, xã Quỳnh Giang, huyện Quỳnh Lưu đã mạnh dạn đầu tư xây dựng 8 lồng bè, mỗi lồng rộng từ 10 - 12 m2 ngay trên diện tích mặt ao của gia đình và mua 5.000 con ếch thương phẩm về thả nuôi. Với 8 lồng bè, mỗi lồng rộng từ 10 - 12 m² ngay trên diện tích mặt ao của gia đình và mua 5.000 con ếch thương phẩm, sau 2 tháng chăm sóc, trọng lượng ếch đạt từ 4 - 5 con/kg, cho anh thu lãi trên 12 triệu đồng. Nhận thấy ếch dễ nuôi, cho thu nhập khá nên ở anh Thức đã nhân rộng tổng đàn lên đến 10.000 con. Lứa nuôi lần 3, anh xuất bán ra thị trường 1,4 tấn, với giá bán bình quân 45 nghìn đồng/kg gia đình anh có tổng doanh thu gần 70 triệu đồng. Như vậy một năm doanh thu từ ếch của anh Thức đạt hơn 100 triệu đồng chưa tính chi phí. Bên trong mỗi lồng lưới, anh Thức kết các bè tre, thả lục bình để tạo giá thể cho ếch cư trú. Đồng thời, đặt những tấm xốp phía dưới đáy, để lồng nổi lên, làm nơi cho ếch tắm nắng và ăn mồi. Trong quá trình nuôi, anh thường xuyên cho ếch ăn tỏi nhằm tạo kháng sinh, giúp con vật chống chọi tốt với các loại bệnh. Hơn nữa, cứ 1 tháng 2 lần, anh dùng cỏ nhọ nồi nấu lấy nước cho ếch uống, phòng bệnh đường ruột. Đặc biệt, để ếch sinh trưởng, phát triển tốt thì nguồn nước phải đảm bảo sạch sẽ nên theo định kỳ anh đều xử lý bằng vôi bột hoặc thuốc tím. Nhờ đó, đàn ếch của gia đình anh luôn tăng nhanh về trọng lượng. Ở thời kỳ đầu của con giống,  3-7 ngày, anh Thức tiến hành sàng lọc và phân chia kích cỡ loại con đều nhau sang từng lồng riêng biệt, tránh tình trạng con lớn ăn con bé. Lồng nuôi ếch được che đậy kỹ để hạn chế làm cho ếch bị sốc nhiệt, mắc bệnh và chết nên luôn chắn phía trên vừa đề phòng được dịch bệnh, lại vừa tránh ếch nhảy ra ngoài.

Hiện nay anh đã tìm kiếm được thị trường tiêu thụ để tiếp tục mở rộng diện tích, quy mô lồng và tăng số lượng ếch nuôi. Đồng thời anh nuôi 100 cặp ếch sinh sản, nhằm tạo nguồn giống tại chỗ. Mô hình nuôi ếch kết hợp với nuôi cá của anh Thức có chi phí đầu tư thấp, dễ nuôi bởi tận dụng được thức ăn. Thêm vào đó, ếch được phòng bệnh bằng thảo dược nên đạt chất lượng cao. Cách làm của anh Thức được nêu gương ở xã, xóm trong các cuộc họp, để mọi người cùng tìm cách đa dạng hóa con vật, tăng thêm thu nhập. Thành công của mô hình còn mở ra hướng đi mới trong công cuộc xóa đói giảm nghèo, góp phần vào việc phát triển kinh tế gia đình, giải quyết vấn đề việc làm, góp phần đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo ở địa phương.

Lê Ngân