Giống húng quế này có nguồn gốc ở Ấn Độ, tinh dầu chiết xuất từ cây húng quế được sử dụng trong sản xuất mỹ phẩm, nước hoa và làm thuốc. Để chất lượng tinh dầu đạt hiệu quả cao sau khi chiết xuất thì cần phải chọn đúng thời điểm để thu hoạch, đó là khi ngồng hoa húng quế đạt độ dài tối đa, từ 5-7 cm, có màu tím đậm và có mùi thơm đặc trưng. Vì chỉ khi ấy, rau húng quế mới có thể cho lượng tinh dầu cao nhất.

Xuất phát từ thực tế và nhu cầu tiêu thu tinh dầu húng quế, người dân xã Lạc Sơn huyện Đô Lương - được sự hướng dẫn kỹ thuật và sự hỗ trợ của Trạm Khuyến nông huyện đã triển khai mô hình trồng cây húng quế để chế biến tinh dầu. Mô hình được triển khai trên diện tích 3ha với 5 hộ tham gia.

Thu hoạch cây húng quế để làm tinh dầu

Việc trồng cây húng quế không khó. Người nông dân tự ươm cây giống bằng hạt gieo trực tiếp khoảng một tháng, cứ hạt nảy mầm thành cây là đạt yêu cầu và cây cao gần 20cm là có thể nhổ trồng. Việc làm đất thực hiện bằng máy rồi tiến hành đánh luống. Húng quế dễ sống, đất trồng cần bảo đảm thoát nước tốt, có nắng nhiều thì hàm lượng tinh dầu mới cao. Loại cây này trồng theo khoảng cách cây cách cây 30cm, hàng cách hàng 30cm.Cây húng quế cho thu ba vụ mỗi năm và sau đó sẽ lại phải trồng mới. Khi thu hoạch, cây cao tầm một mét và sẽ dùng liềm cắt với độ dài 70 cm tính từ ngọn xuống gốc. Sau khi trồng cần theo dõi sự phục hồi của cây để bón phân phù hợp và thường sử dụng phân NPK cung cấp chất dinh dưỡng cho cây. Sâu bệnh trên cây húng quế phổ biến là sâu ăn lá, nấm và dế cắn, người trồng có thể sử dụng các loại thuốc trừ sâu, trừ nấm chuyên dụng cũng như phun thuốc trừ dế, dùng biện pháp bắt dế thủ công.

Chiết xuất tinh dầu húng quế

So với trồng ngô, đỗ và các loại rau màu khác thì trồng rau húng quế nhàn hơn cả về khâu chăm sóc và thu hoạch. Chi phí trung bình trồng rau húng quế chỉ khoảng 200 nghìn đồng/sào/vụ. Sau khi làm đất và trồng cây giống chỉ mất công chăm sóc trong khoảng một tháng đầu. Sau đó, mỗi lần cắt hái, chăm sóc thêm để bổ sung chất dinh dưỡng cho cây tiếp tục phát triển.

Công đoạn chưng cất tinh dầu được tiến hành ngay sau khi thu hoạch và ngay tại khu nhà dựng lên gần nơi trồng húng quế. Thời gian chưng cất tinh dầu mỗi mẻ kéo dài 4 giờ đồng hồ theo phương pháp thủ công đốt bằng củi. Việc bảo quản tinh dầu cũng không cầu kỳ, có thể đóng chai, can, phuy ở điều kiện nhiệt độ dưới 300C, tránh ánh nắng trực tiếp. Công đoạn chưng cất tinh dầu được tiến hành ngay sau khi thu hoạch và ngay tại khu nhà dựng lên gần nơi trồng húng quế. Thời gian chưng cất tinh dầu mỗi mẻ kéo dài 4 giờ đồng hồ theo phương pháp thủ công đốt bằng củi. Việc bảo quản tinh dầu cũng không cầu kỳ, có thể đóng chai, can, phuy ở điều kiện nhiệt độ dưới 30 độ C, tránh ánh nắng trực tiếp.

Hoa húng quế chuyển sang màu tím là giai đoạn cho nhiều tinh dầu nhất

Qua thực tế triển khai tại xã Lạc Sơn huyện Đô Lương cho thấy, trung bình 1ha có thể thu hoạch được 25 tấn cây húng quế tươi. Chưng được 150 kg tinh dầu. Sau khi trừ chi phí còn thu được 18.410.000 đồng/ha.

Với giá bán hiện nay khoảng 700-1.000 đồng/kg tinh dầu húng quế đã mang lại nguồn thu nhập 4 - 5 triệu đồng/sào/vụ. Bên cạnh đó, trên cùng một đơn vị diện tích canh tác, ngoài thời gian 6 tháng/năm trồng rau húng quế, người dân cũng có thể trồng các loại cây rau màu khác như ngô, đỗ tăng thêm thu nhập cho gia đình./.

Đình Chất

UBND huyện Đô Lương