Nghệ An triển khai thực hiện Đề án “Phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định đến năm 2025”

Thực hiện Quyết định số ...

Thực hiện Quyết định số 1077/QĐ/TTg ngày 14/9/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định đến năm 2025” (sau đây gọi tắt là Đề án), Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An ban hành Kế hoạch triển khai đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả các quy định pháp luật thủy sản; tập trung triển khai quyết liệt các giải pháp về phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (Khai thác IUU) trên địa bàn tỉnh; ngăn chặn, giảm thiểu và loại bỏ khai thác IUU, góp phần cùng cả nước gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC); quản lý hoạt động khai thác và bảo vệ nguồn lợi hải sản, các hệ sinh thái biển, phát triển nghề cá Nghệ An theo hướng bền vững, có trách nhiệm nhằm nâng cao đời sống sinh kế của người dân vùng ven biển, góp phần đảm bảo an ninh, quốc phòng và bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Nghệ An đặt mục tiêu hoàn thành 100% việc đánh dấu tàu cá và lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên hoạt động thủy sản. 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên trước khi rời cảng đi khai thác trên biển phải được kiểm tra đảm bảo đầy đủ các giấy tờ và trang thiết bị theo quy định. 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên phải được theo dõi, giám sát qua Hệ thống giám sát hành trình tàu cá khi tham gia hoạt động trên biển theo quy định và được thanh tra, kiểm tra, kiểm soát tại cảng. 100% sản lượng thủy sản từ khai thác trong nước khi bốc dỡ qua cảng cá được kiểm tra, giám sát theo quy định. 100% sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác của nước ngoài cập cảng biển Nghệ An được kiểm tra, giám sát theo quy định. Ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá, ngư dân Nghệ An vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài và không để tái diễn ở các năm tiếp theo.

Để thực hiện các mục tiêu trên, nhiều nhiệm vụ và giải pháp đã được triển khai đồng bộ. Thực hiện các chương trình thông tin truyền thông về tác hại của khai thác IUU đối với sự phát triển bền vững của hoạt động khai thác hải sản; tuyên truyền, tập huấn, phổ biến các chính sách, quy định pháp luật của Việt Nam, Quốc tế và các nước có liên quan về phòng, chống khai thác IUU cho các tổ chức, cá nhân có liên quan. Tổ chức các hội thảo, tập huấn nghiệp vụ, hội nghị thường niên chỉ đạo triển khai thực thi pháp luật thủy sản và quản lý nghề cá hiệu quả, đồng bộ, thống nhất.
Cơ quan chức năng đã xây dựng, triển khai một số chính sách về phát triển thủy sản bền vững theo hướng giảm cường lực khai thác, tăng không gian và thời gian cấm, hạn chế khai thác nhằm phục hồi và tái tạo nguồn lợi thủy sản; hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp; hỗ trợ ngư dân mua máy giám sát hành trình và cước phí thuê bao duy trì hoạt động của thiết bị VMS.Phối hợp với các bộ, ngành trung ương tiếp tục rà soát, hoàn thiện khung pháp lý bảo đảm phát triển nghề cá bền vững; phối hợp rà soát, hoàn thiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia về quản lý an toàn kỹ thuật cho tàu cá, hệ thống cảng cá và triển khai thực hiện kịp thời, có hiệu quả các cơ chế, chính sách lĩnh vực thủy sản đã ban hành.
Triển khai đầu tư, nâng cấp, hoàn thiện cơ sở hạ tầng nghề cá và kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ sung nguồn lực, trang thiết bị tại cảng cá. Ưu tiên bố trí kinh phí để đầu tư, nâng cấp, duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng nghề cá tại các bến cá, cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão theo quy hoạch. Triển khai các dự án, nhiệm vụ ưu tiên theo Đề án phát triển hạ tầng và cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá trên địa bàn tỉnh Nghệ An đến năm 2030. Kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ sung nguồn lực và đào tạo, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cơ quan quản lý thủy sản, Ban quản lý cảng cá đảm bảo thống nhất, đồng bộ về thanh tra, kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm khai thác IUU tại cảng cá.

Đồng thơi nâng cao năng lực, hiệu quả công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển của các lực lượng chức năng. Tăng cường hoạt động tuần tra, kiểm tra, kiểm soát chung giữa các lực lượng thực thi pháp luật trên biển.  Thường xuyên đào tạo, tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cho các lực lượng thực thi pháp luật trên biển về tuần tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, chống khai thác IUU.
Đặc biệt tăng cường quản lý đội tàu, cường lực khai thác. Quản lý chặt chẽ hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản. Kiên quyết không để tình trạng khai thác quá mức và thực thi hiệu lực, hiệu quả các quy định về vùng cấm, thời gian cấm và nghề cấm hoạt động ở các vùng biển; tăng cường thực hiện đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản theo quy định. Tập trung nguồn lực hoàn thành 100% lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tất cả các tàu cá còn lại theo quy định. Quản lý tốt tàu cá nằm bờ, không đi khai thác thủy sản. Thực hiện chuyển đổi số, đảm bảo số hóa toàn bộ thông tin, dữ liệu, quy trình nghiệp vụ phục vụ cho công tác quản lý hoạt động khai thác thủy sản. Xây dựng phần mềm để quản lý tàu cá trên địa bàn tỉnh.
Công tác theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá trước lúc rời cảng đi khai thác và khi cập cảng được siết chặt. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát điều kiện hoạt động của toàn bộ tàu cá khi rời cảng, đặc biệt các tàu có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU; kiên quyết ngăn chặn, xử lý tàu cá không đủ điều kiện theo quy định tham gia khai thác hải sản. Từ chối cho cập cảng và xử lý theo quy định tàu cá không khai báo trước khi cập cảng, không nộp báo cáo, nhật ký khai thác theo quy định; kiểm soát toàn bộ sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng cá theo quy định về khai thác IUU. Phối hợp với các tỉnh có liên quan để quản lý tàu cá hoạt động thường xuyên trên địa bàn ngoài tỉnh.
Công tác theo dõi, kiểm soát, giám sát hoạt động tàu cá trên biển được triển khai liên tục. Kết nối đồng bộ tín hiệu hệ thống giám sát tàu cá từ trung ương và các lực lượng chức năng có liên quan để theo dõi, kiểm soát, giám sát chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển. Khai thác, sử dụng và vận hành có hiệu quả hệ thống giám sát tàu cá hiện có; trực theo dõi 24/7 đối với tàu cá hoạt động trên biển thông qua hệ thống giám sát tàu cá và trực đường dây nóng bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm về sử dụng thiết bị VMS. Thiết lập cơ chế trao đổi thông tin giữa tàu và bờ, thường xuyên phát các bản tin cảnh báo thông qua hệ thống đài thông tin duyên hải để tiếp nhận, xử lý kịp thời thông tin từ tàu cá liên quan đến tình trạng hoạt động của thiết bị VMS, tai nạn, sự cố nghề cá trên biển, các vụ việc tàu cá bị kiểm soát, bắt giữ, xử lý... Tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên các vùng biển; tăng cường phối hợp với các lực lượng của các tỉnh có vùng biển giáp ranh thực hiện tuần tra chung nhằm tăng sự thống nhất trong kiểm tra, xử phạt.
Hoạt động thực thi pháp luật, xử lý các hành vi khai thác IUU là rất quan trọng. Lập danh sách, khoanh vùng đối tượng, nắm chắc địa bàn để theo dõi, quản lý chặt chẽ, phát hiện, ngăn chặn kịp thời các tàu cá có biểu hiện nghi vấn tổ chức đi khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài, công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để tuyên truyền, răn đe, giáo dục. Tăng cường công tác phối hợp, trao đổi thông tin với các lực lượng chức năng của 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển đảm bảo thực hiện triệt để, đồng bộ, thống nhất trong công tác điều tra, xử lý các hành vi khai thác IUU theo quy định của pháp luật. Tập trung điều tra, xử lý nghiêm minh, dứt điểm các tổ chức, cá nhân cố tình đưa tàu cá, ngư dân Nghệ An vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý hoặc do lực lượng chức năng trong nước phát hiện.
 Ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong truy xuất nguồn gốc, đảm bảo số hóa quy trình nghiệp vụ theo dõi, giám sát sản phẩm hải sản từ khai thác theo toàn bộ chuỗi giá trị phù hợp với yêu cầu của thị trường tiêu thụ trong nước và quốc tế. Minh bạch hóa toàn bộ quá trình luân chuyển của sản phẩm hải sản từ khai thác đảm bảo được xác nhận, chứng nhận không vi phạm khai thác IUU và truy xuất được nguồn gốc để chống gian lận thương mại.
Phối hợp kiểm tra, kiểm soát sản phẩm hải sản có nguồn gốc từ khai thác của nước ngoài cập cảng biển Nghệ An đảm bảo thực hiện hoạt động nhập khẩu, tạm nhập, tái xuất, chuyển khẩu, quá cảnh qua lãnh thổ Việt Nam theo quy định của Hiệp định về Biện pháp quốc gia có cảng của FAO-2009 (PSMA). Ngăn chặn, đảm bảo không để sản phẩm hải sản từ khai thác của nước ngoài vi phạm IUU xâm nhập vào Nghệ An./.

Văn Chung
Sở NN&PTNT

Nguồn: Sưu tầm