Rikkeisoft: Tư vấn chuyển đổi số cho doanh nghiệp

Rikkeisoft là công ty đang đứng sau sự chuyển đổi số thành công của một số tập đoàn trong lĩnh vực bán lẻ, tài chính, du lịch khách sạn và sản xuất ở Việt Nam.

Ngô Minh Quân - Giám đốc chuyển đổi số Rikkeisoft.

Chuyển đổi số không chỉ là công nghệ

Ở Việt Nam trong gần 10 năm qua, Rikkeisoft được biết đến là một công ty chuyên gia công phần mềm (outsource) cho thị trường Nhật Bản. Tuy nhiên, từ năm 2019, Rikkeisoft quyết định mở rộng đến lĩnh vực công nghệ cao gồm AI, Robotics, Blockchain, IoT khi nhận thấy gia công phần mềm không còn là hướng phát triển bền vững trong lúc dòng chảy công nghệ của cả thế giới đang liên tục thay đổi.

Cùng thời gian đó, Rikkeisoft cũng bắt tay vào một lĩnh vực mang tính xu hướng của Việt Nam và thế giới, chuyển đổi số. Là một người được đào tạo chính quy trong lĩnh vực công nghệ thông tin và có 10 năm kinh nghiệm ở Rikkeisoft, đồng thời là giám đốc công nghệ của ba công ty khởi nghiệp khác, giám đốc chuyển đổi số Ngô Minh Quân nhận ra rằng “cái khó của chuyển đổi số không nằm ở công nghệ mà ở con người và quy trình”.

Khi làm việc với khách hàng, anh thường nhận được hàng tá câu hỏi từ những vị chủ doanh nghiệp đang nôn nóng muốn thúc đẩy quá trình chuyển đổi để nhanh chóng gặt hái thành công. “Chuyển đổi số có phải là mua phần mềm để dùng?”, “Nó có phải là số hóa tài liệu?”, “Sau ba tháng, tôi có thể tăng được bao nhiêu % doanh thu?”.

Anh cũng gặp không ít tâm lý bảo thủ của những người e ngại sự thay đổi, hoặc không thấy sự cần thiết của chuyển đổi số khi cách làm cũ vẫn còn hiệu quả.

Đó là thực trạng chung của rất nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam. Những kỳ vọng thái quá về chuyển đổi số của những người đứng đầu doanh nghiệp sẽ dẫn đến việc đặt ra những hướng đi hoặc cách làm sai, dần dần khiến công ty không kiên định trên con đường chuyển đổi đó, anh Quân chia sẻ.

Do vậy, khi tham gia hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số, họ phải thuyết phục những lãnh đạo cấp cao có được góc nhìn đúng đắn hơn về chuyển đổi số: rằng đây là một lộ trình dài hạn và phải bắt đầu thay đổi từ những bước nhỏ - ban đầu là áp dụng những công cụ số, sau đó tới những quy trình số, rồi tiến đến việc hoàn toàn chuyển đổi mô hình kinh doanh của doanh nghiệp sang một nền tảng số, từ đó khai thác, phân tích dữ liệu để tạo ra những giá trị mới cho doanh nghiệp.

Trong những buổi tiếp xúc ban đầu với doanh nghiệp, việc đầu tiên Rikkeisoft làm không phải là đưa ra những phần mềm công nghệ đang có sẵn hay nghe những yêu cầu về phần mềm số mà doanh nghiệp muốn có, mà là lắng nghe những vấn đề phi công nghệ từ phía đối tác. Họ bắt đầu từ việc đánh giá sự sẵn sàng chuyển đổi số trên thực tế của doanh nghiệp như quy trình làm việc, sự tương tác của các bộ phận trong công ty, những vấn đề hay gặp phải trong hoạt động nghiệp vụ…

Sau khi có một hình dung tổng thể về hoạt động và những vấn đề doanh nghiệp gặp phải, đội ngũ Rikkeisoft mới tính đến chuyện đưa công nghệ số vào quá trình đó. Nhiều bài toán có thể sử dụng những công cụ sẵn có do đội ngũ IT của công ty tạo ra sau nhiều năm kinh nghiệm làm ‘gia công’ phần mềm – chẳng hạn các hệ thống quản lý bán hàng, quản lý sản xuất, quản lý logistics, website thương mại điện tử, v.v. nhưng cũng có những bài toán cần phải xây một giải pháp hoàn toàn mới dựa trên các hệ thống AI, IoT và tự động hóa mà họ mới phát triển.

Thỉnh thoảng, các vấn đề chuyển đổi số không nằm ở việc đưa ra một công nghệ tiên tiến hơn so với những gì doanh nghiệp đang sử dụng, do vậy lời giải của vấn đề chỉ liên quan đến việc điều chỉnh quy trình, nghiệp vụ.

Có sự khác biệt rất lớn trong cách tiếp cận các doanh nghiệp có nhu cầu chuyển đổi số ở Việt Nam. Những doanh nghiệp vừa và nhỏ thường hướng đến các phần mềm dạng dịch vụ (SAAS) như một phương án chuyển đổi số chủ yếu do các dịch vụ này đơn giản, sẵn có và tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, khách hàng chính của Rikkeisoft đa phần là các doanh nghiệp, tập đoàn lớn, do vậy cách làm “may đo” này mặc dù tốn thời gian nhưng hiệu quả về lâu dài.

Thông thường, một quá trình chuyển đổi số cho doanh nghiệp có thể kéo dài 3-5 năm hoặc lâu hơn. Trong suốt thời gian này, đội ngũ của Rikkeisoft sẽ đồng hành trong việc phát hiện những khó khăn mà đối tác gặp phải và đưa ra những giải pháp công nghệ thích hợp.

Và đôi khi, những chuyên gia tư vấn như anh Quân vô tình trở thành giám đốc chuyển đổi số ‘không chính thức’ của đối tác vì phải hiểu rõ công nghệ và chiến lược số của doanh nghiệp đó như lòng bàn tay.

Chuyển mình cùng doanh nghiệp

Để giúp doanh nghiệp chuyển đổi số, Rikkeisoft cũng phải chuyển mình. Từ một công ty chuyên gia công phần mềm - tức nhận đầu bài và làm theo yêu cầu của những khách hàng Nhật Bản vốn biết rõ mình muốn gì và sản phẩm đầu ra sẽ có hình dạng như thế nào, chuyển sang xây dựng các giải pháp công nghệ mang tính sáng tạo để giải quyết những bài toán cho các doanh nghiệp mà đôi khi chính khách hàng cũng không rõ vấn đề của mình - quả thực là một thách thức lớn với đội ngũ của công ty.

Những nhân sự IT vốn được đào tạo để làm việc với phần mềm và máy móc, giờ phải chuyển sang tương tác với những vấn đề của con người. Rikkeisoft đã trải qua vài lần vấp ngã trước khi nhận ra bài học này.

“Có một sự lệch pha đáng kể giữa đội ngũ chỉ làm về công nghệ với các nhân sự kinh doanh, vận hành ở doanh nghiệp”, anh Ngô Minh Quân chia sẻ.

Những người làm công nghệ thường không có đủ kiến thức về kinh doanh để tạo ra các báo cáo, đánh giá hiệu quả cho doanh nghiệp hay hiểu về những mấu chốt trong bài toán nghiệp vụ, trong khi đội ngũ kinh doanh và vận hành của doanh nghiệp lại chưa quan tâm đúng mực đến giá trị to lớn mà các giải pháp chuyển đổi số có thể mang lại, do vậy khách hàng doanh nghiệp có thể nêu ra rất nhiều yêu cầu nhưng không phải là tất cả đều là mấu chốt.

Ngay sau đó, Rikkeisoft thay đổi hoàn toàn cách làm, tập trung xây dựng những nhóm tư vấn có khả năng làm việc trực tiếp với khách hàng không chỉ gồm kỹ sư về công nghệ mà còn các kỹ sư cầu nối, kỹ sư hệ thống, quy trình vận hành, marketing, phân tích kinh doanh, trải nghiệm người dùng v.v.


Để giúp doanh nghiệp chuyển đổi số, Rikkeisoft cũng phải tạo ra những nhóm nhân sự mới không chỉ có kỹ năng công nghệ

Rikkeisoft mới bắt đầu thâm nhập vào thị trường chuyển đổi số trong gần ba năm qua và vẫn đang trong quá trình tích lũy kinh nghiệm, tuy nhiên họ đã gặt hái được một số thành công.

Công ty đã bắt tay dài hạn với ba tập đoàn lớn trong lĩnh vực bán lẻ, tài chính, du lịch khách sạn để cung cấp các giải pháp toàn diện về chuyển đổi số, và chuẩn bị bắt đầu với một tập đoàn khác trong ngành sản xuất ô tô. Hiện nay, lĩnh vực chuyển đổi số của Rikkeisoft chủ yếu là trong nước, nhưng doanh thu đã chiếm tới 5% và đạt mức 1 triệu USD.

Khi được hỏi về việc liệu họ có lo ngại các đối thủ cạnh tranh trong cuộc đua chuyển đổi số cho doanh nghiệp, anh Ngô Minh Quân lạc quan cho rằng “thị trường đủ rộng cho tất cả”. Mặc dù các công ty công nghệ nổi tiếng như FPT, Viettel, VNPT hay nhiều startup khác đều đang tham gia vào hỗ trợ chuyển đổi số, nhưng theo anh, mỗi bên đều nhắm đến các đối tượng với quy mô và ngành nghề khác nhau.

Trên thực tế, nhu cầu chuyển đổi số đang càng ngày càng gia tăng, đặc biệt sau đại dịch Covid-19. Anh Quân dự đoán trong năm năm tới, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ vẫn tiếp tục xu hướng này. Giờ đây, không chỉ các doanh nghiệp lớn nghĩ đến việc đưa các quy trình, nền tảng của mình lên thế giới số, các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng có mong muốn tương tự.

Mặt khác, chuyển đổi số cũng là một bài toán lớn, không chỉ liên quan đến phần mềm mà còn cả phần cứng, hạ tầng, bảo mật, v.v. Do vậy, khó có bên nào có thể đảm nhận hoàn toàn từ A đến Z. Các công ty công nghệ sẽ có lợi nếu hợp tác để khai thác những thế mạnh của mình và giúp cho việc chuyển đổi số của các doanh nghiệp trong nền kinh tế trở nên dễ dàng hơn.

“Rikkeisoft đang nỗ lực xây dựng một mạng lưới các đơn vị và đối tác như vậy để có thể hỗ trợ nhau hiệu quả hơn”, đại diện công ty bày tỏ.




Ngô Hà