Trong cuộc thi Sáng tạo KH&CN Thanh niên tỉnh Nghệ An năm 2016 vừa qua, trong nhóm 2: Các công trình sáng tạo có giá trị về Khoa học và Công nghệ, lĩnh vực Công nghiệp có 4 công trình đạt giải, công trình đạt giải giải Nhì (không có giải Nhất) thuộc về thầy giáo Hoàng Xuân Lãm - trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh với đề tài "Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo máy phay CNC mi ni phục vụ công tác dạy học".

Vốn là một giáo viên gắn bó lâu năm với khoa Cơ khí chế tạo của trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Vinh, thầy giáo Lãm quan tâm nhiều đến khả năng sáng tạo của sinh viên trong học tập cũng như làm việc. Theo Thầy giáo Lãm sự sáng tạo ở đây không chỉ là trong từng nội dung thực hành, trong việc lắp đặt hay chế tạo mà còn là sự am hiểu thị trường để áp dụng vào thực tế dạy học. Xuất phát từ mối quan tâm đó mà từng nội dung bài giảng của thầy trở nên hết sức sinh động và gần gũi với thực tế.

Nói về công trình "Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo máy phay CNC mi ni phục vụ công tác dạy học" thầy giáo Lãm cho biết: Công trình này đã được sáng tạo và đưa vào ứng dụng giảng dạy trong nhà trường và đã được Lãnh đạo nhà trường ghi nhận. Việc tham gia Giải thưởng Sáng tạo Khoa học và Công nghệ Thanh niên Nghệ An năm 2016 đối với tôi là nhằm mục tiêu giúp các em sinh viên có nhiều động lực để học tập và sáng tạo trong chính chuyên môn của mình. Việc đạt giải thưởng thực sự có tác động lớn đến với tôi trong quá trình giảng dạy cũng như đối với sinh viên về động lực say mê nghiên cứu, sáng tạo.

Hoàng Xuân Lãm (đứng thứ 2, trái sang) nhận giải Nhì Sáng tạo KH&CN thanh niên tỉnh Nghệ An năm 2016

Công trình có bản mô hình thiết kế máy phay CNC mini 3 trục với các chi tiết: Thông số kỹ thuật của máy: Hành trình chuyển dao theo phương X: Sx = 250mm; Hành trình chuyển dao theo phương Y: Sy = 250mm; Hành trình chuyển dao theo phương Z: Sz =100mm.(có khả năng tăng hành trình Z); Tốc độ trục chính tối đa 2.4000 vòng/phút; Công suất của động cơ chạy dao trục chính N= 1,5KW. Các động cơ điều khiển chuyển động các trục là động cơ Stepmoto. Tốc độ trục chính được điều khiển qua biến tần. Cơ cấy truyền chuyển động là bộ trục vít me bi. Cơ cấu dẫn hướng là các thanh trượt tròn, sử dụng đai ốc bi. Bộ điều khiển máy: BOB CNC 3 trục MACH3 giao tiếp USB AKZ250. Phần mềm điều khiển máy: Sử dụng phần mềm MACH3. Máy có kết cấu đơn giản, dễ vận hành, sử dụng phần mềm điều khiển đơn giản, ngôn ngữ lập trình thông dụng dễ tiếp cập cho người sử dụng.

Máy phay CNC mini 3 trục

Nói về hiệu quả của máy phay CNC mini 3 trục trong giảng dạy, thầy giáo Lãm cho biết: Trong quá trình dạy học các môn học ngành Công nghệ chế tạo máy, chiếc máy phay CNC mi ni có hiệu quả cao hơn rất nhiều so với việc dùng cỗ máy CNC mua nhập ngoại hàng tỷ đến hàng chục tỷ đồng. Máy được chế tạo từ những thiết bị có sẵn trong xưởng của nhà trường, thiết kế như máy bán ngoài thị trường những giá thành thấp hơn rất nhiều. Máy phay cũng đảm bảo sử dụng phôi vật liệu thường dùng như: nhựa, nhôm, đồng, hợp kim. Bề mặt đường phay nhẵn, mịn, phẳng, đảm bảo các tiêu chí kỹ thuật. Khi sử dụng làm thiết bị dạy học giúp sinh viên dễ dàng tiếp thu bài học từ nguyên lý chế tạo, vận hành, các thao tác tháo lắp, sửa chữa thay thế việc tháo lắp dễ dàng và thuận tiện hơn, nếu có nhưng bộ phận hư hỏng cũng dễ thay thế. Sinh viên thực hành trên máy một cách tự tin và thanh thục. Đặc biệt, máy phay CNC mini 3 trực còn tiết kiệm điện năng, tận dụng được nguyên vật liệu giá rẻ, thân thiện với môi trường. Ngoài ra, máy còn có thể sử dụng rộng rãi cho các đối tượng từ doanh nghiệp vừa và nhỏ đến các cơ sở giảng dạy cho các trường dạy nghề..

Từ thực tế giảng dạy việc sáng tạo ra những thiết bị dạy học là chuyện bình thường. Bởi trong quá trình giảng dạy, với thực tế đối tượng sinh viên nhiều ý tưởng sẽ được này sinh nhằm giúp các em tiếp cận tốt nhất với vấn đề, với những thực tế gần gũi với cuộc sống. Trong suốt quá trình giảng dạy, tôi luôn tâm niệm là làm sao để ngay khi ra trường, bước vào lao động từng em sinh viên có thể là những người thợ thạo việc, thích ứng nhanh với thực tế. Bài học mà thầy giáo Lãm muốn chuyển tải đến các thế hệ sinh viên thông qua các bài giảng, thông qua hoạt động nghiên cứu, sáng chế của mình chính là: sáng tạo chính là chìa khoá để thành công./.

Hải Yến

Trong cuộc thi Sáng tạo KH&CN Thanh niên tỉnh Nghệ An năm 2016 vừa qua, trong nhóm 2: Các công trình sáng tạo có giá trị về Khoa học và Công nghệ, lĩnh vực Công nghiệp có 4 công trình đạt giải, công trình đạt giải giải Nhì (không có giải Nhất) thuộc về thầy giáo Hoàng Xuân Lãm - trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh với đề tài "Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo máy phay CNC mi ni phục vụ công tác dạy học".

Vốn là một giáo viên gắn bó lâu năm với khoa Cơ khí chế tạo của trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Vinh, thầy giáo Lãm quan tâm nhiều đến khả năng sáng tạo của sinh viên trong học tập cũng như làm việc. Theo Thầy giáo Lãm sự sáng tạo ở đây không chỉ là trong từng nội dung thực hành, trong việc lắp đặt hay chế tạo mà còn là sự am hiểu thị trường để áp dụng vào thực tế dạy học. Xuất phát từ mối quan tâm đó mà từng nội dung bài giảng của thầy trở nên hết sức sinh động và gần gũi với thực tế.

Nói về công trình "Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo máy phay CNC mi ni phục vụ công tác dạy học" thầy giáo Lãm cho biết: Công trình này đã được sáng tạo và đưa vào ứng dụng giảng dạy trong nhà trường và đã được Lãnh đạo nhà trường ghi nhận. Việc tham gia Giải thưởng Sáng tạo Khoa học và Công nghệ Thanh niên Nghệ An năm 2016 đối với tôi là nhằm mục tiêu giúp các em sinh viên có nhiều động lực để học tập và sáng tạo trong chính chuyên môn của mình. Việc đạt giải thưởng thực sự có tác động lớn đến với tôi trong quá trình giảng dạy cũng như đối với sinh viên về động lực say mê nghiên cứu, sáng tạo.

Hoàng Xuân Lãm (đứng thứ 2, trái sang) nhận giải Nhì Sáng tạo KH&CN thanh niên tỉnh Nghệ An năm 2016

Công trình có bản mô hình thiết kế máy phay CNC mini 3 trục với các chi tiết: Thông số kỹ thuật của máy: Hành trình chuyển dao theo phương X: Sx = 250mm; Hành trình chuyển dao theo phương Y: Sy = 250mm; Hành trình chuyển dao theo phương Z: Sz =100mm.(có khả năng tăng hành trình Z); Tốc độ trục chính tối đa 2.4000 vòng/phút; Công suất của động cơ chạy dao trục chính N= 1,5KW. Các động cơ điều khiển chuyển động các trục là động cơ Stepmoto. Tốc độ trục chính được điều khiển qua biến tần. Cơ cấy truyền chuyển động là bộ trục vít me bi. Cơ cấu dẫn hướng là các thanh trượt tròn, sử dụng đai ốc bi. Bộ điều khiển máy: BOB CNC 3 trục MACH3 giao tiếp USB AKZ250. Phần mềm điều khiển máy: Sử dụng phần mềm MACH3. Máy có kết cấu đơn giản, dễ vận hành, sử dụng phần mềm điều khiển đơn giản, ngôn ngữ lập trình thông dụng dễ tiếp cập cho người sử dụng.

Máy phay CNC mini 3 trục

Nói về hiệu quả của máy phay CNC mini 3 trục trong giảng dạy, thầy giáo Lãm cho biết: Trong quá trình dạy học các môn học ngành Công nghệ chế tạo máy, chiếc máy phay CNC mi ni có hiệu quả cao hơn rất nhiều so với việc dùng cỗ máy CNC mua nhập ngoại hàng tỷ đến hàng chục tỷ đồng. Máy được chế tạo từ những thiết bị có sẵn trong xưởng của nhà trường, thiết kế như máy bán ngoài thị trường những giá thành thấp hơn rất nhiều. Máy phay cũng đảm bảo sử dụng phôi vật liệu thường dùng như: nhựa, nhôm, đồng, hợp kim. Bề mặt đường phay nhẵn, mịn, phẳng, đảm bảo các tiêu chí kỹ thuật. Khi sử dụng làm thiết bị dạy học giúp sinh viên dễ dàng tiếp thu bài học từ nguyên lý chế tạo, vận hành, các thao tác tháo lắp, sửa chữa thay thế việc tháo lắp dễ dàng và thuận tiện hơn, nếu có nhưng bộ phận hư hỏng cũng dễ thay thế. Sinh viên thực hành trên máy một cách tự tin và thanh thục. Đặc biệt, máy phay CNC mini 3 trực còn tiết kiệm điện năng, tận dụng được nguyên vật liệu giá rẻ, thân thiện với môi trường. Ngoài ra, máy còn có thể sử dụng rộng rãi cho các đối tượng từ doanh nghiệp vừa và nhỏ đến các cơ sở giảng dạy cho các trường dạy nghề..

Từ thực tế giảng dạy việc sáng tạo ra những thiết bị dạy học là chuyện bình thường. Bởi trong quá trình giảng dạy, với thực tế đối tượng sinh viên nhiều ý tưởng sẽ được này sinh nhằm giúp các em tiếp cận tốt nhất với vấn đề, với những thực tế gần gũi với cuộc sống. Trong suốt quá trình giảng dạy, tôi luôn tâm niệm là làm sao để ngay khi ra trường, bước vào lao động từng em sinh viên có thể là những người thợ thạo việc, thích ứng nhanh với thực tế. Bài học mà thầy giáo Lãm muốn chuyển tải đến các thế hệ sinh viên thông qua các bài giảng, thông qua hoạt động nghiên cứu, sáng chế của mình chính là: sáng tạo chính là chìa khoá để thành công./.

Hải Yến