Hội thảo Quốc tế “Phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Thổ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội tại các huyện miền Tây Nghệ An” (Developing the cultural identity of Tho people towards A socio - Economic Development in Nghe An West Districts)

Thứ ba - 02/08/2022 06:02 0
Sáng ngày 2/8, tại UBND huyện Nghĩa Đàn, Viện Friedrich Naumann (FNF) tại Việt Nam, phối hợp với UBND tỉnh Nghệ An đầu mối là Sở Khoa học và Công nghệ Nghệ An tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế “Phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Thổ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội tại các huyện miền Tây Nghệ An” (Developing the cultural identity of tho people towards A socio - Economic Development in Nghe An West Districts).


Toàn cảnh Hội thảo
Tham dự hội thảo về phía Trung ương có: TS. Lê Doãn Hợp - Nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; TS. Hoàng Xuân Lương - Nguyên Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; TS. Phạm Hùng Tiến - Phó Giám đốc Viện Friedrich Naumann (FNF) tại Việt Nam; Bà Nguyễn Thị Tuyết - Nguyên Phó Chủ tịch Hội phụ nữ Việt Nam; Ông Toichi Niizuma - Giám đốc điều hành Công ty Sanshi Việt Nam, cùng với các chuyên gia văn hóa, du lịch và nghệ nhân ẩm thực.
Về phía tỉnh Nghệ An có ông Võ Văn Dũng – Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, Phó Ban Tuyên giáo tỉnh ủy; ông Trần Quốc Thành - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ; bà Hoàng Thị Thu Trang - Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, Bí thư huyện ủy huyện Nghĩa Đàn; Ông Trương Thiết Hùng – Phó chủ tịch UBMTTQ tỉnh; bà Quách Thị Cường - Phó Giám đốc sở Văn hóa thể thao; Đại diện các sở, ngành, đơn vị liên quan; Đại diện Trường Đại học Vinh, Trường Chính trị tỉnh; mạng lưới VTIK; Lãnh đạo UBND các huyện Tân Kỳ, Con Cuông, Qùy Hợp, Thái Hòa, Tương Dương; lãnh đạo UBND các xã có đồng bào Thổ sinh sống trên địa bàn huyện Nghĩa Đàn, Qùy Hợp; Các nhà khoa học, nhà nghiên cứu về văn hóa, dân tộc trong tỉnh; Đại diện các nghệ nhân, câu lạc bộ dân ca dân vũ xã Nghĩa Lợi. Đồng chủ trì hội thảo: ông Trần Quốc Thành - Giám đốc Sở KH&CN; Ông Phạm Hùng Tiến - Phó Giám đốc Viện Friedrich Naumann (FNF) tại Việt Nam; Bà Hoàng Thị Thu Trang - Bí thư huyện ủy huyện Nghĩa Đàn.
Dân tộc Thổ là một trong 5 dân tộc thiểu số ở tỉnh Nghệ An, thuộc nhóm ngôn ngữ Việt - Mường. Dân tộc Thổ cư trú tập trung tại các huyện: thị xã Thái Hòa, Nghĩa Đàn, Qùy Hợp, Con Cuông và Tân Kỳ. Dân tộc Thổ là một trong những dân tộc thiểu số có số lượng dân cư tương đối lớn ở miền Tây Nghệ An. Được tập hợp từ nhiều nhóm khác nhau, có chung một nét đặc trưng đồng thời có những nét riêng về văn hóa. Trong quá trình phát triển tri thức văn hóa dân tộc Thổ mang một nét văn hóa đặc trưng trong dân ca, dân vũ, trong lễ hội truyền thống, nghi thức, nghi lễ.v.v. Dân tộc Thổ có hệ thống tri thức bản địa khá phong phú điển hình như tri thức dân ca, dân vũ, tri thức bảo vệ tài nguyên rừng, tri thức y học dân gian, tri thức thủ công truyền thống… Những nét đặc trưng về tri thức nếu khai thác và phát huy đúng hướng sẽ mang lại hiệu quả kinh tế, xã hội. Tuy nhiên quá trình phát triển dân tộc Thổ có sự giao thoa văn hóa rõ nét với dân tộc Thái, dân tộc Kinh. Hiện nay nhiều giá trị văn hóa truyền thống của người Thổ bị mất đi trong đó rõ nét nhất là thành tố văn hóa trong đời sống vật chất và tinh thần. Các giá trị văn hóa của người Thổ đứng trước nguy cơ mai một. Các địa phương và người dân đồng bào Thổ sinh sống chưa có phương án để khôi phục trong quá trình phát triển hiện nay.
Với mục đích để các nhà nghiên cứu, các nhà khoa học, quản lý bàn luận, chia sẻ ý kiến để phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Thổ, đồng thời có hướng giảm thiểu nguy cơ mai một văn hóa dân tộc Thổ, phục vụ phát triển kinh tế xã hội các huyện miền Tây Nghệ An. Hội thảo tập hợp 16 tham luận xoay quanh vấn đề bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa và tri thức bản địa của dân tộc Thổ phục vụ quá trình phát triển kinh tế - xã hội và nhiều ý kiến chia sẻ của các chuyên gia, nhà nghiên cứu về các nội dung như: Những vấn đề đặt ra với dân tộc Thổ trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội tại các huyện miền Tây; Chia sẻ kinh nghiệm trong phát huy ẩm thực của người Thổ; Phát huy tri thức y dược dân tộc Thổ trên địa bàn huyện Qùy Hợp; Phát huy vai trò của các thiết chế xã hội truyền thống người Thổ gắn với xây dựng nông thôn mới tại huyện Nghĩa Đàn; Một số việc làm của mạng lưới VTIK trong bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc Thổ miền Tây Nghệ An;…Hội thảo được chia sẻ trong mô hình phát triển dựa vào tri thức bản địa, mô hình thiết kế các sản phẩm thủ công…


Nghề thủ công truyền thống - đan vòng Gai của người Thổ - Nghĩa Đàn
Phát biểu Kết luận hội thảo, đồng chí Trần Quốc Thành - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ đánh giá cao các tham luận cũng như một số kinh nghiệm, giải pháp của các chuyên gia, nhà nghiên cứu trong việc bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Thổ cũng như phát triển văn hóa xã hội trên địa bàn tỉnh đặc biệt khu vực miền Tây xứ Nghệ. Vấn đề dân tộc cần được cân nhắc trong quy hoạch phát triển kinh tế xã hội. Cần tập trung bảo tồn và phát huy tri thức bản địa dân tộc Thổ trên địa bàn, trong đó bảo tồn phát huy cây dược liệu, sử dụng các sản phẩm từ thiên nhiên là xu hướng tất yếu. UBND các huyện, xã phối hợp chặt chẽ với hội Đông y tỉnh, huyện để giúp bà con dân tộc thương mại hóa được các bài thuốc gia truyền, bài thuốc dân gian từ đó tăng tính lan tỏa cộng đồng. Đối với cây gai đa dạng hóa sản phẩm từ cây gai, kết hợp với các nhà thiết kế, sáng tạo để có những sản phẩm mới, sản phẩm sáng tạo phục vụ du lịch, thương mại hóa sản phẩm. Ngoài ra cần phát triển các vấn đề tri thức trong vấn đề quản lý cộng đồng, quản lý thiên nhiên mà bà con đang lưu giữ. Sớm lồng ghép chương trình địa phương học trong giáo dục phổ thông để lưu giữ và bảo tồn tri thức bản địa của các dân tộc trên địa bàn. Trong quá trình phát triển, cần tranh thủ sự hỗ trợ của Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, vừa phát huy nội lực của nhân dân. Đồng thời, các địa phương sớm xây dựng kế hoạch, đề án phát huy các giá trị bản sắc văn hóa của dân tộc Thổ để phát triển du lịch cộng đồng, xây dựng các điểm đến và tour phù hợp để thu hút du khách, giúp bà con có thêm nguồn thu nhập, nâng cao đời sống.
Trước đó đoàn chuyên gia và đại biểu đã đi thực tế khảo sát tại bản Cò Phạt, thuộc xã Môn Sơn, huyện Con Cuông, nơi có đồng bào người Đan Lai sinh sống, tìm hiểu tục ngủ ngồi - nét văn hóa độc đáo của người Đan Lai nơi đây. Tham quan một số mô hình kinh tế, tìm hiểu nghề thủ công truyền thống - đan võng gai; thưởng thức chương trình dân ca dân vũ của đồng bào Thổ ở bản Thung Thượng xã Nghĩa Lợi huyện Nghĩa Đàn.
 

 

Hoàng Anh

Nguồn: Sưu tầm

  Ý kiến bạn đọc

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây