SỞ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ NGHỆ AN
Liên hợp quốc thông qua nghị quyết đầu tiên về trí tuệ nhân tạo
Vừa qua, ngày 21/3/2024, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua nghị quyết toàn cầu đầu tiên về trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm kêu gọi các nước chung tay bảo vệ quyền con người, bảo vệ dữ liệu cá nhân và kiểm soát những rủi ro tiềm ẩn từ công nghệ này.
Nghị quyết không mang tính ràng buộc pháp lý do Hoa Kỳ đề xuất và được hơn 120 quốc gia khác đồng bảo trợ. Nghị quyết được thông qua với sự đồng thuận của toàn bộ 193 nước thành viên Liên Hợp quốc, trong đó nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường các chính sách về quyền riêng tư.
Nghị quyết là sáng kiến mới nhất trong một loạt sáng kiến của các chính phủ trên thế giới nhằm định hình sự phát triển của AI, thúc đẩy việc sử dụng hệ thống AI “an toàn, bảo mật và đáng tin cậy”, cũng như hưởng lợi cho sự phát triển bền vững của tất cả mọi người. Qua việc chấp nhận dự thảo nghị quyết do Hoa Kỳ dẫn đầu mà không cần bỏ phiếu, Đại hội cũng nhấn mạnh sự tôn trọng, bảo vệ và thúc đẩy quyền con người trong việc thiết kế, phát triển, triển khai và sử dụng AI.
Theo Nghị quyết, việc thiết kế, phát triển, triển khai và sử dụng hệ thống AI sai mục đích hoặc có ác ý ẩn chứa nhiều rủi ro làm suy yếu việc bảo vệ, thúc đẩy và hưởng thụ các quyền con người và các quyền tự do cơ bản. Nghị quyết ra đời trong bối cảnh lo ngại việc nó có thể được sử dụng để phá vỡ các quy trình dân chủ, làm gia tăng các hành vị gian lận hoặc gây ra tình trạng mất việc làm nghiêm trọng, cùng nhiều tác hại khác.
Đại hội đồng cũng công nhận tiềm năng của các hệ thống AI trong việc tăng tốc và tạo điều kiện thuận lợi cho tiến trình đạt được 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững. Đây là lần đầu tiên Hội đồng thông qua một nghị quyết về quản lý lĩnh vực mới nổi.
Nghị quyết kêu gọi tất cả các Quốc gia Thành viên và các bên liên quan: Kiềm chế hoặc ngừng sử dụng các hệ thống AI không thể hoạt động theo luật nhân quyền quốc tế hoặc gây ra rủi ro không đáng có cho việc thụ hưởng nhân quyền; Các quyền tương tự mà mọi người có ngoại tuyến cũng phải được bảo vệ trực tuyến, bao gồm cả trong suốt vòng đời của hệ thống AI.
Nghị quyết cũng kêu gọi tất cả các quốc gia, khu vực tư nhân, xã hội dân sự, các tổ chức nghiên cứu và giới truyền thông phát triển và hỗ trợ các phương pháp tiếp cận và khuôn khổ pháp lý và quản trị liên quan đến việc sử dụng AI an toàn, bảo mật và đáng tin cậy; các Quốc gia Thành viên và các bên liên quan hợp tác và hỗ trợ các nước đang phát triển để họ có thể hưởng lợi từ khả năng tiếp cận toàn diện và công bằng, thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số và nâng cao trình độ kỹ thuật số.
Nghị quyết không mang tính ràng buộc pháp lý do Hoa Kỳ đề xuất và được hơn 120 quốc gia khác đồng bảo trợ. Nghị quyết được thông qua với sự đồng thuận của toàn bộ 193 nước thành viên Liên Hợp quốc, trong đó nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường các chính sách về quyền riêng tư.
Nghị quyết là sáng kiến mới nhất trong một loạt sáng kiến của các chính phủ trên thế giới nhằm định hình sự phát triển của AI, thúc đẩy việc sử dụng hệ thống AI “an toàn, bảo mật và đáng tin cậy”, cũng như hưởng lợi cho sự phát triển bền vững của tất cả mọi người. Qua việc chấp nhận dự thảo nghị quyết do Hoa Kỳ dẫn đầu mà không cần bỏ phiếu, Đại hội cũng nhấn mạnh sự tôn trọng, bảo vệ và thúc đẩy quyền con người trong việc thiết kế, phát triển, triển khai và sử dụng AI.
Theo Nghị quyết, việc thiết kế, phát triển, triển khai và sử dụng hệ thống AI sai mục đích hoặc có ác ý ẩn chứa nhiều rủi ro làm suy yếu việc bảo vệ, thúc đẩy và hưởng thụ các quyền con người và các quyền tự do cơ bản. Nghị quyết ra đời trong bối cảnh lo ngại việc nó có thể được sử dụng để phá vỡ các quy trình dân chủ, làm gia tăng các hành vị gian lận hoặc gây ra tình trạng mất việc làm nghiêm trọng, cùng nhiều tác hại khác.
Đại hội đồng cũng công nhận tiềm năng của các hệ thống AI trong việc tăng tốc và tạo điều kiện thuận lợi cho tiến trình đạt được 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững. Đây là lần đầu tiên Hội đồng thông qua một nghị quyết về quản lý lĩnh vực mới nổi.
Nghị quyết kêu gọi tất cả các Quốc gia Thành viên và các bên liên quan: Kiềm chế hoặc ngừng sử dụng các hệ thống AI không thể hoạt động theo luật nhân quyền quốc tế hoặc gây ra rủi ro không đáng có cho việc thụ hưởng nhân quyền; Các quyền tương tự mà mọi người có ngoại tuyến cũng phải được bảo vệ trực tuyến, bao gồm cả trong suốt vòng đời của hệ thống AI.
Nghị quyết cũng kêu gọi tất cả các quốc gia, khu vực tư nhân, xã hội dân sự, các tổ chức nghiên cứu và giới truyền thông phát triển và hỗ trợ các phương pháp tiếp cận và khuôn khổ pháp lý và quản trị liên quan đến việc sử dụng AI an toàn, bảo mật và đáng tin cậy; các Quốc gia Thành viên và các bên liên quan hợp tác và hỗ trợ các nước đang phát triển để họ có thể hưởng lợi từ khả năng tiếp cận toàn diện và công bằng, thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số và nâng cao trình độ kỹ thuật số.
Kim Linh (TH)
Nguồn: Sưu tầm
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
