SỞ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ NGHỆ AN
Hiệu quả từ chuyển đổi đất kém hiệu quả sang trồng cây dược liệu ở Con Cuông
Với quyết tâm nâng cao giá trị sử dụng đất, phù hợp với điều kiện thực tiễn, vài năm trở lại đây, một số địa phương trong tỉnh đã chuyển đổi mạnh mẽ diện tích đất kém hiệu quả sang trồng các loại cây khác. Gần đây người dân Nghệ An đang chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất, từ cây hoa màu sang cây dược liệu, mang lại hiệu quả kinh tế cao, đầu ra ổn định vì đây là vùng đất hiếm. Ở Con Cuông, chuyển đổi đất kém hiệu quả sang trồng cây dược liệu những năm qua đã mang lại hiệu quả thiết thực ở các xã trên địa bàn huyện.
Con cuông là huyện vùng cao của Nghệ An, có vườn quốc gia nổi tiếng Pù Mát. Hệ sinh thái đa dạng. Đặc biệt, vùng đất này được thiên ban tặng nhiều ưu đãi về khí hậu và thổ nhưỡng trong vùng đệm Vườn Quốc gia Pù Mát. Do vậy, nơi đây được nhiều nhà khoa học khuyên nên trồng các loại cây dược liệu do đặc tính của đất sẽ làm cho cây dược liệu có hàm lượng dược tính cao và năng suất vượt trội hơn hẳn các vùng canh tác khác. Nhận thấy tiềm năng đang bị lãng phí, ông Phan Xuân Diện (nguyên là phó phòng nông nghiệp huyện Con Cuông) sau khi tham dự một cuộc hội thảo đã mạnh dạn chủ động đưa cây dược liệu về tiến hành trồng thử trên đất, và thực sự nó đã đem lại bất ngờ. Từ đó ông nảy sinh ra nhân rộng mô hình, tạo tiền đề để bà con nơi đây nhận thấy đây là loại cây mang lại hiệu quả kinh tế cao và chuyển đổi từ cây công nghiệp hàng năm sang cây dược liệu.
Tại xã biên giới Châu Khê, huyện Con Cuông, thực hiện chủ trương chuyển đổi cây trồng, năm 2020 xã Châu Khê được huyện Con Cuông chọn làm điểm xây dựng mô hình trồng cây dược liệu cà gai leo với tổng diện tích 1ha cho 25 hộ dân ở thôn 2/9 tham gia do chương trình xây dựng NTM huyện hỗ trợ. Để triển khai thực hiện mô hình, ngoài việc được hỗ trợ vật tư, phân bón, cây giống các hộ dân tham gia còn được hỗ trợ kỹ thuật trồng và chăm sóc cây cà gai leo.
Ông Nguyễn Thế Dũng ở thôn 2/9, xã Châu Khê cho biết, gia đình ông được xã chọn làm mô hình thí điểm trồng cà gai leo và được huyện hỗ trợ kinh phí thực hiện mô hình trên diện tích 420m2. Trước đây gia đinh trồng một số loại cây như sắn, mía nhưng không phù hợp nên hiệu quả kinh tế mang lại không cao. Đầu năm 2020, được sự hỗ trợ xây dựng mô hình từ chương trình nông thôn mới của huyện Con Cuông và Công ty Dược liệu Pù Mát, gia đình ông quyết định chuyển đổi toàn bộ diện tích đất trên để trồng cà gai leo. Thực hiện mô hình này, ngoài được hỗ trợ phân bón, cây giống của huyện, ông còn được Công ty Dược liệu Pù Mát hỗ trợ kỹ thuật trồng, chăm sóc. Để đảm bảo nguồn nước tưới thường xuyên cho cây, gia đình ông cũng như các hộ dân tham gia được hỗ trợ khoan giếng ngay tại mô hình. Phân bón cho cây được sử dụng chủ yếu từ phân chuồng của gia đình hoặc thu gom phân chuồng của những nhà dân trong xã. Sau 6 tháng kể từ ngày xuống giống, cây cà gai leo phù hợp với chất đất và khí hậu ở địa phương nên mô hình này phát triển tốt, mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với những loại cây trồng trước đây của gia đình ông. Cũng diện tích đất này, vụ sắn năm trước gia đình tôi chỉ thu được hơn 1 triệu đồng. Giờ chuyển sang trồng cà gai leo lợi nhuận mang lại gấp nhiều lần (vụ vừa rồi thu hoạch được gần 9 triệu đồng). Nhờ vậy, kinh tế gia đình ông đỡ hơn rất nhiều.
Thực hiện mô hình, gia đình anh Phan Đình Thuận - Trưởng thôn 2/9, xã Châu Khê được hỗ trợ trồng 400m2 cà gai leo trên đất trồng sắn và mía kém hiệu quả. Nhờ thực hiện đúng quy trình kỹ thuật nên bước đầu mô hình mang lại hiệu quả khá cao. Theo ông Thuận, so với các loại cây khác trước đây thì trồng cà gai leo thuận lợi hơn nhiều, thu nhập cao hơn 4 lần trồng mía (đợt thu hoạch đầu tiên được 8 triệu đồng, nếu trồng sắn như trước đây chỉ được 2 triệu đồng. Bước đầu, gia đình không phải đầu tư về vốn mà chỉ bỏ công sức để trồng và chăm sóc, sản phẩm được doanh nghiệp cam kết thu mua với giá ổn định. Do đó, thời gian tới gia đình anh Thuận sẽ chuyển đổi thêm một số diện tích sang trồng cà gai leo để tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống. Ở thôn 2/9, sau khi trồng thí điểm 1ha, nhận thấy được hiệu quả sau khi thu hoạch lứa đầu tiên, nay bà con đã đăng ký mở rộng trồng thêm 2ha nữa trong thời gian tới.
Đặc biệt, bà con được giới thiệu kết nối tiêu thụ sản phẩm sau khi thu hoạch. Kết quả bước đầu cho thấy, cây cà gai leo tại xã Châu Khê rất thích hợp với khí hậu và thổ nhưỡng ở đây. Qua triển khai, mô hình trồng cà gai leo sinh trưởng, phát triển tốt, ít bị sâu bệnh hại và cho thu hoạch lứa đầu. Từ lứa thu hoạch đầu tiên, sau 4 tháng tiếp tục thu hoạch lứa tiếp theo. Mỗi năm cây cà gai leo cho thu hoạch 2 đợt. Bình quân mỗi sào cho thu hoạch khoảng 2 tấn tươi (tương đương 6 tạ khô). Với giá bán trung bình 9.000 đồng/kg tươi, tính ra mỗi sào thu hoạch sau khi trừ chi phí mang lại thu nhập từ 13- 16 triệu đồng/năm.
Như vậy, chuyển đổi đất kém hiệu quả sang trồng cây dược liệu ở Con Cuông bước đầu rất khả quan. So với các vụ trồng sắn, mía trước đây thì hiệu quả kinh tế của cây dược liệu cao gấp rất nhiều lần, vì trồng sắn lâu năm đã dần kém hiệu quả do đất bạc màu. Hiện nay, nhiều hộ dân có nguyện vọng được tham gia mô hình này nên xã tiếp tục vận động thực hiện chuyển đổi cây trồng, trong đó ưu tiên cây cà gai leo. Cần tập trung chuyển đổi các diện tích sắn lâu năm, kém hiệu quả. Trên cơ sở xã liên doanh, liên kết với doanh nghiệp, sản phẩm cà gai leo ổn định được đầu ra nên người dân cũng yên tâm để nhân rộng mô hình. Chuyển đổi từ đất trồng sắn, trồng mía kém hiệu quả sang trồng cây dược liệu có hiệu quả kinh tế cao, liên kết tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp... là mô hình thành công cần được nhân rộng.
Phan Xuân Mạnh
Con cuông là huyện vùng cao của Nghệ An, có vườn quốc gia nổi tiếng Pù Mát. Hệ sinh thái đa dạng. Đặc biệt, vùng đất này được thiên ban tặng nhiều ưu đãi về khí hậu và thổ nhưỡng trong vùng đệm Vườn Quốc gia Pù Mát. Do vậy, nơi đây được nhiều nhà khoa học khuyên nên trồng các loại cây dược liệu do đặc tính của đất sẽ làm cho cây dược liệu có hàm lượng dược tính cao và năng suất vượt trội hơn hẳn các vùng canh tác khác. Nhận thấy tiềm năng đang bị lãng phí, ông Phan Xuân Diện (nguyên là phó phòng nông nghiệp huyện Con Cuông) sau khi tham dự một cuộc hội thảo đã mạnh dạn chủ động đưa cây dược liệu về tiến hành trồng thử trên đất, và thực sự nó đã đem lại bất ngờ. Từ đó ông nảy sinh ra nhân rộng mô hình, tạo tiền đề để bà con nơi đây nhận thấy đây là loại cây mang lại hiệu quả kinh tế cao và chuyển đổi từ cây công nghiệp hàng năm sang cây dược liệu.
Tại xã biên giới Châu Khê, huyện Con Cuông, thực hiện chủ trương chuyển đổi cây trồng, năm 2020 xã Châu Khê được huyện Con Cuông chọn làm điểm xây dựng mô hình trồng cây dược liệu cà gai leo với tổng diện tích 1ha cho 25 hộ dân ở thôn 2/9 tham gia do chương trình xây dựng NTM huyện hỗ trợ. Để triển khai thực hiện mô hình, ngoài việc được hỗ trợ vật tư, phân bón, cây giống các hộ dân tham gia còn được hỗ trợ kỹ thuật trồng và chăm sóc cây cà gai leo.
Ông Nguyễn Thế Dũng ở thôn 2/9, xã Châu Khê cho biết, gia đình ông được xã chọn làm mô hình thí điểm trồng cà gai leo và được huyện hỗ trợ kinh phí thực hiện mô hình trên diện tích 420m2. Trước đây gia đinh trồng một số loại cây như sắn, mía nhưng không phù hợp nên hiệu quả kinh tế mang lại không cao. Đầu năm 2020, được sự hỗ trợ xây dựng mô hình từ chương trình nông thôn mới của huyện Con Cuông và Công ty Dược liệu Pù Mát, gia đình ông quyết định chuyển đổi toàn bộ diện tích đất trên để trồng cà gai leo. Thực hiện mô hình này, ngoài được hỗ trợ phân bón, cây giống của huyện, ông còn được Công ty Dược liệu Pù Mát hỗ trợ kỹ thuật trồng, chăm sóc. Để đảm bảo nguồn nước tưới thường xuyên cho cây, gia đình ông cũng như các hộ dân tham gia được hỗ trợ khoan giếng ngay tại mô hình. Phân bón cho cây được sử dụng chủ yếu từ phân chuồng của gia đình hoặc thu gom phân chuồng của những nhà dân trong xã. Sau 6 tháng kể từ ngày xuống giống, cây cà gai leo phù hợp với chất đất và khí hậu ở địa phương nên mô hình này phát triển tốt, mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với những loại cây trồng trước đây của gia đình ông. Cũng diện tích đất này, vụ sắn năm trước gia đình tôi chỉ thu được hơn 1 triệu đồng. Giờ chuyển sang trồng cà gai leo lợi nhuận mang lại gấp nhiều lần (vụ vừa rồi thu hoạch được gần 9 triệu đồng). Nhờ vậy, kinh tế gia đình ông đỡ hơn rất nhiều.
Thực hiện mô hình, gia đình anh Phan Đình Thuận - Trưởng thôn 2/9, xã Châu Khê được hỗ trợ trồng 400m2 cà gai leo trên đất trồng sắn và mía kém hiệu quả. Nhờ thực hiện đúng quy trình kỹ thuật nên bước đầu mô hình mang lại hiệu quả khá cao. Theo ông Thuận, so với các loại cây khác trước đây thì trồng cà gai leo thuận lợi hơn nhiều, thu nhập cao hơn 4 lần trồng mía (đợt thu hoạch đầu tiên được 8 triệu đồng, nếu trồng sắn như trước đây chỉ được 2 triệu đồng. Bước đầu, gia đình không phải đầu tư về vốn mà chỉ bỏ công sức để trồng và chăm sóc, sản phẩm được doanh nghiệp cam kết thu mua với giá ổn định. Do đó, thời gian tới gia đình anh Thuận sẽ chuyển đổi thêm một số diện tích sang trồng cà gai leo để tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống. Ở thôn 2/9, sau khi trồng thí điểm 1ha, nhận thấy được hiệu quả sau khi thu hoạch lứa đầu tiên, nay bà con đã đăng ký mở rộng trồng thêm 2ha nữa trong thời gian tới.
Đặc biệt, bà con được giới thiệu kết nối tiêu thụ sản phẩm sau khi thu hoạch. Kết quả bước đầu cho thấy, cây cà gai leo tại xã Châu Khê rất thích hợp với khí hậu và thổ nhưỡng ở đây. Qua triển khai, mô hình trồng cà gai leo sinh trưởng, phát triển tốt, ít bị sâu bệnh hại và cho thu hoạch lứa đầu. Từ lứa thu hoạch đầu tiên, sau 4 tháng tiếp tục thu hoạch lứa tiếp theo. Mỗi năm cây cà gai leo cho thu hoạch 2 đợt. Bình quân mỗi sào cho thu hoạch khoảng 2 tấn tươi (tương đương 6 tạ khô). Với giá bán trung bình 9.000 đồng/kg tươi, tính ra mỗi sào thu hoạch sau khi trừ chi phí mang lại thu nhập từ 13- 16 triệu đồng/năm.
Như vậy, chuyển đổi đất kém hiệu quả sang trồng cây dược liệu ở Con Cuông bước đầu rất khả quan. So với các vụ trồng sắn, mía trước đây thì hiệu quả kinh tế của cây dược liệu cao gấp rất nhiều lần, vì trồng sắn lâu năm đã dần kém hiệu quả do đất bạc màu. Hiện nay, nhiều hộ dân có nguyện vọng được tham gia mô hình này nên xã tiếp tục vận động thực hiện chuyển đổi cây trồng, trong đó ưu tiên cây cà gai leo. Cần tập trung chuyển đổi các diện tích sắn lâu năm, kém hiệu quả. Trên cơ sở xã liên doanh, liên kết với doanh nghiệp, sản phẩm cà gai leo ổn định được đầu ra nên người dân cũng yên tâm để nhân rộng mô hình. Chuyển đổi từ đất trồng sắn, trồng mía kém hiệu quả sang trồng cây dược liệu có hiệu quả kinh tế cao, liên kết tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp... là mô hình thành công cần được nhân rộng.
Phan Xuân Mạnh
Phan Xuân Mạnh
Nguồn: Sưu tầm
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
