Nhiễm virus herpes có thể làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ

Theo một nghiên cứu mới đây của các nhà nghiên cứu tại Đại học Uppsala ở Thụy Điển, nhiễm vi-rút, là nguyên nhân chính gây ra vết loét lạnh (mụn rộp), có thể làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ của một người. Để bổ sung bằng chứng ngày càng tăng về mối liên hệ giữa hai vấn đề này sẽ cần có nghiên cứu thêm để điều tra xem liệu phương pháp điều trị chống mụn rộp có làm giảm nguy cơ hay không và có thể mở ra cơ hội phát hiện và phát triển các loại vắc xin mới hay không.

Virus herpes simplex (HSV) là một loại bệnh nhiễm trùng phổ biến, kéo dài suốt đời và nó có thể điều trị nhưng không thể chữa khỏi. Người ta ước tính rằng, trên toàn cầu, khoảng 67% số người dưới 50 tuổi bị nhiễm vi rút herpes simplex loại 1 (HSV-1), nguyên nhân chính gây ra herpes môi/miệng hoặc vết xước môi, và khoảng 13% nhiễm trùng vi rút herpes simplex loại 2 (HSV-2), nguyên nhân gây ra mụn rộp sinh dục.

Một tình trạng phổ biến khác đó là sa sút trí tuệ có sự gia tăng nhanh trên toàn thế giới với số lượng đạt khoảng 78 triệu ca vào năm 2030. Mặc dù nguyên nhân chính xác của bệnh Alzheimer (AD), dạng sa trí tuệ phổ biến nhất vẫn chưa được biết đến, nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng dựa trên các nghiên cứu cho thấy nhiễm trùng HSV đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của bệnh AD hoặc chứng mất trí nhớ. Gần đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học Uppsala ở Thụy Điển đã xem xét mối liên hệ giữa nhiễm trùng HSV và nguy cơ mất trí nhớ.

Erika Vestin, tác giả chính của nghiên cứu cho biết: “Điều đặc biệt ở nghiên cứu cụ thể này là những người tham gia có độ tuổi gần bằng nhau, điều này giúp tạo ra kết quả ổn định, đáng tin cậy hơn vì sự khác biệt tuổi tác vốn có liên quan đến sự phát triển của chứng mất trí nhớ nên sẽ không thể gây nhầm lẫn giữa các kết quả”.

Nghiên cứu đã theo dõi 1.002 người 70 tuổi không mắc chứng mất trí nhớ trong 15 năm. Các mẫu máu được phân tích để phát hiện kháng thể IgG kháng HSV và kháng HSV-1, kháng thể IgG kháng cytomegalovirus (CMV), kháng thể IgM kháng HSV và kháng kháng thể HSV kháng HSV và kháng CMV. Trong số những người tham gia, trong quá trình nghiên cứu, 7% mắc chứng mất trí nhớ do mọi nguyên nhân và 4% mắc bệnh AD. Nghiên cứu đã tìm thấy 82% người tham gia là người mang mầm bệnh IgG kháng HSV, trong đó 6% được điều trị bằng thuốc chống herpesvirus.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng dương tính với kháng thể IgG kháng HSV có liên quan đến nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ tăng hơn gấp đôi. Đặc biệt, không có mối liên quan đáng kể nào được tìm thấy với AD. Tỷ lệ lưu hành kháng thể IgM kháng HSV và kháng CMV IgG, điều trị kháng herpesvirus, nồng độ kháng kháng HSV và kháng kháng sinh CMV không liên quan đến AD hoặc chứng sa trí tuệ, cũng như không có sự tương tác giữa tỷ lệ lưu hành hành IgG kháng HSV và sự hiện diện của apolipoprotein e4 (APOE) e4), một loại protein liên quan đến bệnh Alzheimer hoặc IgG kháng CMV.

Sự thiếu liên quan giữa mức độ IgG kháng HSV và AD hoặc bệnh sa sút trí tuệ, cùng với mối liên quan giữa tỷ lệ lưu hành IGG kháng HSV và chứng mất trí nhớ, cho thấy rằng sự hiện diện, chứ không phải mức độ, của IgG là biểu hiện của nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ. “Thật thú vị khi kết quả này xác nhận lại các phát hiện của những nghiên cứu trước đây. Ngày càng có nhiều bằng chứng từ các nghiên cứu cho thấy, cũng giống như những phát hiện của chúng tôi, chỉ ra virus herpes simplex là yếu tố nguy cơ gây ra chứng mất trí nhớ”, Vestin cho hay. 

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng tỷ lệ mắc AD thấp có thể làm suy giảm khả năng thống kê trong việc phát hiện các mối liên quan. Mặc dù HSV dường như không tương tác với CMV hoặc APOE e4, nhưng vẫn cần có những nghiên cứu sâu hơn với nhiều nỗ lực hơn để kiểm tra các tương tác tiềm năng. Các thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng, thay vì nghiên cứu quan sát, cũng cần thực hiện sâu hơn để điều tra xem liệu các loại thuốc đang dùng để điều trị HSV có thể làm giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ và khả năng phát triển vắc-xin mới hay không.

Các kết quả này có thể thúc đẩy các nghiên cứu về bệnh mất trí nhớ tiến xa hơn tới việc điều trị bệnh ở giai đoạn đầu bằng cách sử dụng các loại thuốc chống vi rút herpes thông thường hoặc ngăn ngừa bệnh trước khi nó xảy ra. Công trình nghiên cứu đã được công bố trên Tạp chí Bệnh Alzheimer (the Journal of Alzheimer’s Disease).

P.T.T (NASATI), theo https://newatlas.com/, /2/2024