EU đạt được thỏa thuận về các chi tiết kỹ thuật của Đạo luật AI

Ngày 5/2/2024, Liên minh châu Âu đã đạt đến thỏa thuận về các chi tiết kỹ thuật cuối cùng của Đạo luật Trí tuệ Nhân tạo, đưa đề xuất pháp lý này bước vào giai đoạn cuối. Thỏa thuận tạm thời về điều luật lịch sử này đang chờ sự phê duyệt từ các ủy ban của Quốc hội châu Âu. Tuy nhiên, theo dự đoán sẽ ít có sự phản đối đáng kể, ngoại trừ một số lo ngại trong việc quy định về nhận diện sinh trắc học từ xa có thể ảnh hưởng đến quyền con người.

Tiến sĩ Douwe Korff, Giáo sư Luật Quốc tế tại Đại học Metropolitan London, trong một phân tích pháp lý, chỉ ra rằng có những điểm trong bản văn của Đạo luật mà có thể được chấp thuận từ quan điểm nhân quyền. Tuy nhiên, một trong những điểm mà ông Korff chỉ trích là về hệ thống nhận diện sinh trắc học từ xa được phát triển và thử nghiệm trong điều kiện thực tế trong các "cơ chế thử nghiệm". Những hệ thống này không yêu cầu đánh giá ảnh hưởng đối với quyền cơ bản, và cũng không cần đăng ký trong cơ sở dữ liệu liên quan. Điều này có thể tạo ra một lỗ hổng, cho phép việc sử dụng những hệ thống này trong tình trạng khẩn cấp. Ngoài ra, ông Korff cũng chỉ trích việc Đạo luật AI yêu cầu thông báo cho cơ quan giám sát thị trường và cơ quan bảo vệ dữ liệu quốc gia khi nhận diện sinh trắc học thời gian thực được sử dụng. Ông lưu ý, "Đạo luật không quy định rằng thông báo này phải diễn ra đồng thời với yêu cầu cho phép", có thể dẫn đến việc các cơ quan thi hành pháp luật chỉ gửi thông báo sau khi hệ thống đã được sử dụng, và cơ quan giám sát có thể không có quyền truy cập vào dữ liệu hoạt động nhạy cảm.

Bước tiếp theo cho Đạo luật AI sẽ là sự bỏ phiếu từ các ủy ban thị trường nội địa và tự do dân sự, dự kiến trong tháng 2/2023. Dự kiến, Quốc hội châu Âu sẽ chính thức thông qua dự luật vào ngày 10 hoặc 11/4/2023. Khi được thông qua, nó sẽ có hiệu lực 20 ngày sau khi được công bố trong Thông cáo chính thức. Tuy nhiên, có khả năng các nhà lập pháp theo đường lối bảo vệ quyền riêng tư sẽ đề xuất các sửa đổi, làm chậm quá trình dự kiến.

Ngoài ra, sự không chắc chắn rằng các quốc gia thành viên sẽ thực hiện đầy đủ Đạo luật khi nó được triển khai. Các báo cáo gần đây cho thấy một số quốc gia như Pháp, Áo, Đức và Ý có những ngần ngại về Đạo luật. Thỏa thuận cũng đi kèm với một tuyên bố từ Ủy ban châu Âu, nhắc nhở các quốc gia thành viên về quyền của họ để áp dụng những quy tắc nghiêm ngặt hơn đối với các công nghệ như nhận diện khuôn mặt, nhận diện cảm xúc và phân loại sinh trắc học.

EU cũng có kế hoạch thiết lập một nhóm chuyên gia bao gồm các cơ quan từ các quốc gia thành viên của EU. Nhóm này sẽ được giao nhiệm vụ tư vấn và hỗ trợ Ủy ban trong việc áp dụng và thực thi Đạo luật AI.

Trong bối cảnh này, tương lai của Đạo luật Trí tuệ Nhân tạo vẫn còn nhiều thách thức và sự không chắc chắn. Việc thay đổi có thể xảy ra trong quá trình triển khai, và vấn đề lớn nhất hiện tại là đảm bảo rằng quy định đầy đủ và hiệu quả sẽ được thiết lập để bảo vệ quyền con người trong thời đại AI ngày càng phát triển.

P.A.T (NASATI), theo https://www.reuters.com, 2/2023