SỞ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ NGHỆ AN
Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ xây dựng mô hình sản xuất giống và nuôi thương phẩm lươn đồng quy mô hàng hóa tại Nghệ An
Lươn đồng (Monopterus albus) là một đối tượng thuỷ sản rất quen thuộc với người dân, là món ăn đặc sản của người Việt Nam, là loài thủy đặc sản có giá trị kinh tế cao và dễ tiêu thụ. Mô hình sản xuất giống và nuôi thương phẩm lươn đó thể áp dụng cho các hộ dân có diện tích đất nhỏ, thu nhập thấp, sử dụng thời gian nông nhàn của lao động nông thôn, nếu áp dụng đúng các quy trình kỹ thuật sẽ thu được năng suất và hiệu quả kinh tế cao.
Nghệ An là tỉnh có tiềm năng để phát triển phong trào nuôi lươn, thương hiệu “lươn đồng xứ Nghệ” rất nổi tiếng và đã được người tiêu dùng trên cả nước biết đến là điều kiện thuận lợi cho thị trường tiêu thụ sản phẩm lươn thương phẩm, kích thích phong trào nuôi phát triển, tạo thêm công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người dân nuôi trồng thủy sản nước ngọt.
Thực tế hiện nay, tại Nghệ An, mô hình nuôi lươn thương phẩm không bùn được nhiều hộ gia đình áp dụng triển khai. Diện tích nuôi tập trung nhiều nhất tại các huyện Đô Lương, Yên Thành, Thanh Chương, Diễn Châu, Quỳnh Lưu, Nghĩa Đàn. Tuy nhiên, nguồn giống cung cấp cho quá trình nuôi chủ yếu được lấy từ các tỉnh miền Nam nên giá thành cao, vận chuyển xa nên con giống bị ảnh hưởng làm cho việc nuôi lươn ở Nghệ An hiệu quả không cao dẫn đến nghề nuôi lươn chưa thể phát triển bền vững.
Việc chủ động sản xuất giống lươn phục vụ cho nghề nuôi là một đòi hỏi cấp thiết để đáp ứng nhu cầu thực tiễn sản xuất trong xu hướng đa dạng hóa vật nuôi hiện nay. Vì vậy, hỗ trợ cho người dân tiếp nhận quy trình sản xuất giống và phát triển mô hình nuôi thương phẩm lươn đồng bằng phương pháp sinh sản bán nhân tạo là dự án thiết thực nhằm giải quyết con giống đáp ứng yêu cầu phát triển nghề nuôi đạt hiệu quả hơn cho nông dân, nhất là nông dân ở các xã còn khó khăn, khó phát triển các mô hình nuôi thâm canh quy mô lớn trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn hiện nay.
Xuất phát từ nhu cầu thực tế trên, Trung tâm giống Thủy sản Nghệ An triển khai thực hiện dự án: “Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ xây dựng mô hình sản xuất giống và nuôi thương phẩm lươn đồng (Monopterus albus Zuiew, 1793) quy mô hàng hóa tại Nghệ An” là thực sự cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Với mục tiêu Xây dựng thành công mô hình sản xuất giống và nuôi thương phẩm lươn đồng (Monopterus albus Zuiew, 1793) quy mô hàng hóa, góp phần phát triển 1 đối tượng nuôi nước ngọt có giá trị kinh tế đã có thương hiệu từ lâu trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, xây dựng thành công mô hình sản xuất giống Lươn đồng (Monopterus albus Zuiew, 1793) quy mô 300.000 con giống/năm, kích cỡ 8 - 10 cm/con; trong thời gian thực hiện dự án sản xuất được 450.000 con giống; Xây dựng thành công mô hình nuôi thương phẩm Lươn đồng (Monopterus albus Zuiew, 1793) trong bể quy mô 500 m2, năng suất 15 - 18 kg/m2 bể, kích cỡ thu hoạch 5 - 7 con/kg, trong thời gian thực hiện dự án sản xuất 7,5 - 9 tấn lươn thương phẩm; Đào tạo được 5 - 6 cán bộ, kỹ thuật viên nắm vững quy trình kỹ thuật sản xuất giống, nuôi thương phẩm lươn đồng quy mô hàng hóa.
Sau 2 năm triển khai, Dự án đã xây dựng thành công mô hình sản xuất giống bán nhân tạo lươn đồng với số lượng lươn giống thu được trong 2 năm thực hiện dự án 444.506 con giống với kích cỡ 8 - 10cm/con, đồng đều kích cỡ, sống tập trung trong giá thể, sử dụng tốt thức ăn công nghiệp. Mô hình sản xuất giống thu lợi nhuận 694 đồng/ con giống, mang lại hiệu quả kinh tế cao, có khả năng nhận rộng mô hình cho các hộ gia đình trên địa bàn tỉnh. Xây dựng thành công mô hình nuôi thương phẩm lươn đồng với sản lượng thu được 9.906 kg lươn thương phẩm, kích cỡ thu hoạch 6 - 7con/kg, năng suất đạt 16 - 20kg/m2, tỷ lệ sống 59 - 63,6%. Mô hình nuôi thương phẩm lươn đồng thu lợi nhuận từ 141.120 - 512.486 đồng/m2, cho hiệu quả kinh tế cao. Vì vậy có khả năng nhân rộng mô hình cho các hộ gia đình trên địa bàn tỉnh.
Đồng thời, hoàn thiện được quy trình kỹ thuật sản xuất giống bán nhân tạo và nuôi thương phẩm lươn đồng mật độ cao trong bể phù hợp với điều kiện tỉnh Nghệ An; Đào tạo được 6 cán bộ kỹ thuật nắm vững và làm chủ được quy trình sản xuất giống bán nhân tạo và nuôi thương phẩm lươn đồng mật độ cao trong bể. Đã phối hợp với Trung tâm công nghệ thông tin - Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Nghệ An xây dựng Tạp chí truyền hình khoa học công nghệ số 8 năm 2022 phát sóng vào lúc 9h ngày 11/8/2022 trên kênh NTV. Có 01 bài báo trên Thông tin khuyến nông Nghệ An với tiêu đề “Nghệ An: Thành công bước đầu dự án ứng dụng tiến bộ KH & CN xây dựng mô hình sản xuất giống và nuôi thương phẩm lươn (Monopterus albus Zuiew, 1973) đồng quy mô hàng hoá”
Để dự án phát huy tác dụng, thời gian tới tỉnh cần tăng cường công tác hội thảo, tập huấn nhân rộng mô hình nhằm tạo điều kiện cho các chủ trại sản xuất giống thuỷ sản, các hộ gia đình thấy được hiệu quả kinh tế nuôi lươn đồng, từ đó khuyến khích phát triển và đưa lươn đồng trở thành một đối tượng nuôi chính của Nghệ An. Cần xây dựng các mô hình trình diễn sản xuất giống và nuôi thương phẩm lươn đồng tại các địa bàn có kinh tế khó khăn để người dân tham quan học tập, triển khai nhân rộng mô hình. Đề nghị Bộ Khoa học & Công nghệ, UBND tỉnh Nghệ An tiếp tục hỗ trợ kinh phí cho Chương trình để xây dựng thêm nhiều mô hình kinh tế nói chung và nuôi trồng thủy sản nói riêng có hiệu quả cho khu vực nông thôn miền núi trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Nghệ An là tỉnh có tiềm năng để phát triển phong trào nuôi lươn, thương hiệu “lươn đồng xứ Nghệ” rất nổi tiếng và đã được người tiêu dùng trên cả nước biết đến là điều kiện thuận lợi cho thị trường tiêu thụ sản phẩm lươn thương phẩm, kích thích phong trào nuôi phát triển, tạo thêm công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người dân nuôi trồng thủy sản nước ngọt.
Thực tế hiện nay, tại Nghệ An, mô hình nuôi lươn thương phẩm không bùn được nhiều hộ gia đình áp dụng triển khai. Diện tích nuôi tập trung nhiều nhất tại các huyện Đô Lương, Yên Thành, Thanh Chương, Diễn Châu, Quỳnh Lưu, Nghĩa Đàn. Tuy nhiên, nguồn giống cung cấp cho quá trình nuôi chủ yếu được lấy từ các tỉnh miền Nam nên giá thành cao, vận chuyển xa nên con giống bị ảnh hưởng làm cho việc nuôi lươn ở Nghệ An hiệu quả không cao dẫn đến nghề nuôi lươn chưa thể phát triển bền vững.
Việc chủ động sản xuất giống lươn phục vụ cho nghề nuôi là một đòi hỏi cấp thiết để đáp ứng nhu cầu thực tiễn sản xuất trong xu hướng đa dạng hóa vật nuôi hiện nay. Vì vậy, hỗ trợ cho người dân tiếp nhận quy trình sản xuất giống và phát triển mô hình nuôi thương phẩm lươn đồng bằng phương pháp sinh sản bán nhân tạo là dự án thiết thực nhằm giải quyết con giống đáp ứng yêu cầu phát triển nghề nuôi đạt hiệu quả hơn cho nông dân, nhất là nông dân ở các xã còn khó khăn, khó phát triển các mô hình nuôi thâm canh quy mô lớn trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn hiện nay.
Xuất phát từ nhu cầu thực tế trên, Trung tâm giống Thủy sản Nghệ An triển khai thực hiện dự án: “Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ xây dựng mô hình sản xuất giống và nuôi thương phẩm lươn đồng (Monopterus albus Zuiew, 1793) quy mô hàng hóa tại Nghệ An” là thực sự cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Với mục tiêu Xây dựng thành công mô hình sản xuất giống và nuôi thương phẩm lươn đồng (Monopterus albus Zuiew, 1793) quy mô hàng hóa, góp phần phát triển 1 đối tượng nuôi nước ngọt có giá trị kinh tế đã có thương hiệu từ lâu trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, xây dựng thành công mô hình sản xuất giống Lươn đồng (Monopterus albus Zuiew, 1793) quy mô 300.000 con giống/năm, kích cỡ 8 - 10 cm/con; trong thời gian thực hiện dự án sản xuất được 450.000 con giống; Xây dựng thành công mô hình nuôi thương phẩm Lươn đồng (Monopterus albus Zuiew, 1793) trong bể quy mô 500 m2, năng suất 15 - 18 kg/m2 bể, kích cỡ thu hoạch 5 - 7 con/kg, trong thời gian thực hiện dự án sản xuất 7,5 - 9 tấn lươn thương phẩm; Đào tạo được 5 - 6 cán bộ, kỹ thuật viên nắm vững quy trình kỹ thuật sản xuất giống, nuôi thương phẩm lươn đồng quy mô hàng hóa.
Sau 2 năm triển khai, Dự án đã xây dựng thành công mô hình sản xuất giống bán nhân tạo lươn đồng với số lượng lươn giống thu được trong 2 năm thực hiện dự án 444.506 con giống với kích cỡ 8 - 10cm/con, đồng đều kích cỡ, sống tập trung trong giá thể, sử dụng tốt thức ăn công nghiệp. Mô hình sản xuất giống thu lợi nhuận 694 đồng/ con giống, mang lại hiệu quả kinh tế cao, có khả năng nhận rộng mô hình cho các hộ gia đình trên địa bàn tỉnh. Xây dựng thành công mô hình nuôi thương phẩm lươn đồng với sản lượng thu được 9.906 kg lươn thương phẩm, kích cỡ thu hoạch 6 - 7con/kg, năng suất đạt 16 - 20kg/m2, tỷ lệ sống 59 - 63,6%. Mô hình nuôi thương phẩm lươn đồng thu lợi nhuận từ 141.120 - 512.486 đồng/m2, cho hiệu quả kinh tế cao. Vì vậy có khả năng nhân rộng mô hình cho các hộ gia đình trên địa bàn tỉnh.
Đồng thời, hoàn thiện được quy trình kỹ thuật sản xuất giống bán nhân tạo và nuôi thương phẩm lươn đồng mật độ cao trong bể phù hợp với điều kiện tỉnh Nghệ An; Đào tạo được 6 cán bộ kỹ thuật nắm vững và làm chủ được quy trình sản xuất giống bán nhân tạo và nuôi thương phẩm lươn đồng mật độ cao trong bể. Đã phối hợp với Trung tâm công nghệ thông tin - Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Nghệ An xây dựng Tạp chí truyền hình khoa học công nghệ số 8 năm 2022 phát sóng vào lúc 9h ngày 11/8/2022 trên kênh NTV. Có 01 bài báo trên Thông tin khuyến nông Nghệ An với tiêu đề “Nghệ An: Thành công bước đầu dự án ứng dụng tiến bộ KH & CN xây dựng mô hình sản xuất giống và nuôi thương phẩm lươn (Monopterus albus Zuiew, 1973) đồng quy mô hàng hoá”
Để dự án phát huy tác dụng, thời gian tới tỉnh cần tăng cường công tác hội thảo, tập huấn nhân rộng mô hình nhằm tạo điều kiện cho các chủ trại sản xuất giống thuỷ sản, các hộ gia đình thấy được hiệu quả kinh tế nuôi lươn đồng, từ đó khuyến khích phát triển và đưa lươn đồng trở thành một đối tượng nuôi chính của Nghệ An. Cần xây dựng các mô hình trình diễn sản xuất giống và nuôi thương phẩm lươn đồng tại các địa bàn có kinh tế khó khăn để người dân tham quan học tập, triển khai nhân rộng mô hình. Đề nghị Bộ Khoa học & Công nghệ, UBND tỉnh Nghệ An tiếp tục hỗ trợ kinh phí cho Chương trình để xây dựng thêm nhiều mô hình kinh tế nói chung và nuôi trồng thủy sản nói riêng có hiệu quả cho khu vực nông thôn miền núi trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Cao Thành Chung
Nguồn: Sưu tầm
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
