Biện pháp phòng trừ một số loại bệnh hại trên cây cà chua

Thứ ba - 14/02/2023 20:59 0
Cà chua là loại cây ăn quả khá quen thuộc với hầu hết mọi người và thường sử dụng làm nguyên liệu mang lại giá trị dinh dưỡng cao cho mỗi bữa ăn. Để cây cà chua cho năng suất và chất lượng quả tốt thì khâu phòng trừ bệnh hại là rất quan trọng.
1. Bệnh sương mai cà chua
Bệnh do nấm Phytopthora infestans (Mont.) de Bary gây ra. Là loài nấm ký sinh chuyên tính. Bào tử mọc thành cụm, phân nhiều nhánh. Bọc động bào tử không màu, hình quả chanh. Bệnh thường xuất hiện đầu tiên ở mép chóp lá tạo vết xám xanh nhạt sau đó lan rộng vào phiến lá, trên thân cành, trên hoa và quả.
Bệnh phát sinh và gây hại mạnh trong điều kiện thời tiết mưa nhiều ẩm độ cao, mưa nắng xen kẽ, trời âm u có sương mù, ở các vùng đất trũng thấp, ít thoát nước, bón phân không cân đối, bón quá nhiều đạm.
Biện pháp phòng chống gồm trồng giống kháng bệnh, vệ sinh đồng ruộng, thu gom và tiêu hủy tàn dư cây bệnh. Bón vôi, phân hữu cơ trước khi gieo trồng. Bón phân cân đối, tăng lượng bón phân kali và lân. Luống đánh cao, rãnh rộng để dễ thoát nước. Vườn ươm phải là nơi đất cao ráo, sạch sẽ. Không nên trồng cà chua gần ruộng khoai tây và không luân canh kế cận với khoai tây. Thường xuyên kiểm tra phát hiện bệnh kịp thời ngoài đồng ruộng, khi thấy phát sinh các ổ bệnh đầu tiên cần phải phân loại ruộng để có kế hoạch phun thuốc ngăn chặn ngay.
Sử dụng chế phẩm Trichoderma ủ với phân chuồng hoai mục 7 - 10 ngày để bón lót. Dùng các loại thuốc được phép sử dụng, theo nồng độ khuyến cáo và theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng thời điểm, đúng nồng độ và liều lượng, đúng cách). Khi phát hiện bệnh trên đồng ruộng có thể sử dụng một số loại thuốc gốc đồng và thuốc chứa các hoạt chất Mancozeb, Phosphorous, Fosetyl-aluminium như: Ridomil Gold 68WP, Aliette 80WG, Eddy 72WP+ Klifos, Agrifos 400…
2. Bệnh mốc đen lá
Bệnh do nấm Pseudocercospora fuligena (Roldan.) Deighton gây ra. Vết bệnh lúc đầu mờ, lõm, sau lan rộng, mô bị bệnh chuyển thành màu hơi vàng xám. Nấm gây hại cả mặt trên và mặt dưới lá, lá bị bệnh nặng có thể rụng.
Biện pháp phòng chống gồm trồng giống kháng bệnh; Thu dọn sạch tàn dư cây bệnh, vệ sinh đồng ruộng, làm giàn. Cắt tỉa lá già phía gốc, tăng độ thông thoáng trong luống cà chua có tác dụng làm giảm mức độ bệnh; Dùng các loại thuốc được phép sử dụng, theo nồng độ khuyến cáo và theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng thời điểm, đúng nồng độ và liều lượng, đúng cách); Khi phát hiện bệnh trên đồng ruộng có thể sử dụng một số loại thuốc như: Olicide 9DD, Trineb 80WP, Zineb bul 80WP để trừ bệnh.
3. Bệnh héo vàng
Bệnh do nấm Fusarium oxysporium  gây ra. Bào tử lớn hơi cong hình lưỡi liềm, có 3 - 5 vách ngăn, không màu hoặc vàng nhạt. Bào tử nhỏ hình ô van hoặc elíp. Cây con bị bệnh còi cọc, kém phát triển sau bị chết. Cây trưởng thành bị bệnh các lá phía dưới gốc thường biến vàng, ban đầu từ một lá chét của một bên cây, sau đó lan ra toàn cây, lá héo rũ, màu vàng, không bị rụng.
Biện pháp phòng chống gồm chọn giống sạch bệnh; Thu dọn, đốt cây bị bệnh.  Nếu đất bị nhiễm nặng thì phải luân canh với cây không phải họ cà trong vòng 5-7 năm; Chủ động hệ thống tưới tiêu, không tưới quá ẩm. Trồng mật độ thích hợp với từng giống, bón phân cân đối hợp lý tạo điều kiện cho cây phát triển khỏe; Dùng chế phẩm nấm đối kháng Trichoderma ủ với phân chuồng hoai 7-10 ngày trước khi bón, lượng 3kg/tấn phân chuồng; Dùng các loại thuốc được phép sử dụng, theo nồng độ khuyến cáo và theo nguyên tắc 4 đúng. Khi bệnh xuất hiện có thể sử dụng một số thuốc hóa học để phun phòng trừ bệnh có hoạt chất Zineb, Propiconazole, Difenoconazole, Hexaconazole, Mancozeb như: Ramat 80 WP, Zin 80 WP, Zithane Z 80WP, Tilt, Catcat 250EC, Score, Anvil, Saizole 5SC, Ridomil Gold 68WP….
https://khuyennongvn.gov.vn/portals/0/news_images/2018/11/nguyetkn/tuyentrung.jpg
4. Bệnh thán thư
Bệnh do nấm Collectotrichum phomoides  Sacc.) Chester. Roger gây ra. Bào tử đơn bào, hơi cong hay hình trụ, hai đầu tròn, không màu.
Bệnh thường gây hại nặng trong mùa mưa hoặc trong ruộng tưới nhiều nước, độ ẩm không khí cao.
Biện pháp phòng chống gồm chọn giống ít nhiễm bệnh, trổng thưa và làm giàn chống để tạo sự thoáng khí cho cây; Thu gom tiêu hủy các quả bị bệnh; Dùng các loại thuốc được phép sử dụng, theo nồng độ khuyến cáo và theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng thời điểm, đúng nồng độ và liều lượng, đúng cách). Khi phát hiện bệnh mới chớm nên phun một trong các loại thuốc sau: hoạt chất Azoxystrobin như Amista; hoạt chất Metomenostrobin như Ringo-L 20SC hoặc phun một trong các loại thuốc sau: Amistar 250SC, Plant 50WP, Antracol 70WP, Polyram 80DF, Daconil 500SC,…. Theo hướng dẫn sử dụng trên bao bì.
5. Bệnh chết cây con
Bệnh do nấm Rhizoctonia solani J.G. Kühn gây ra. Sợi nấm màu trắng, khi sợi nấm già có màu nâu nhạt và hình thành hạch nấm. Hạch nấm dẹt, màu nâu hoặc nâu tối, kích thước và hình dạng hạch không cố định.
Biện pháp phòng chống gồm vệ sinh đồng ruộng, thu dọn tàn dư cây bệnh. Chọn đất không có nguồn bệnh để làm vườn ươm cây con. Cày ải phơi đất, khử trùng đất bằng vôi bột (100kg/1.000 m2), bón  phân hữu cơ hoai mục trước khi trồng; Chăm sóc cho cây sinh trưởng phát triển khỏe, tránh làm hư hại bộ phận rễ của cây khi vun xới, làm cỏ, lên luống cao, vun gốc cao, rãnh thoát nước tốt; Dùng chế phẩm nấm đối kháng Trichoderma ủ với phân chuồng hoai 7-10 ngày trước khi bón, lượng 3kg/tấn phân chuồng; Dùng các loại thuốc được phép sử dụng, theo nồng độ khuyến cáo và theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng thời điểm, đúng nồng độ và liều lượng, đúng cách); Phun thuốc hoặc tưới gốc cây con để phòng bệnh hoặc khi bệnh chớm xuất hiện và xử lý hạt giống có tác dụng phòng trừ nấm ở hạt và bảo vệ cây con bằng thuốc trừ nấm bệnh có hoạt chất Iprodione,  Hexaconazole, Difenoconazole, Azoxystrobin,  Validamycin, Metalaxyl M, Mancozeb, Pencycuron  hay  hỗn  hợp  các  hoạt  chất (Mandipropamid + Chlorothalonil)…(Amistar 250SC, Validamicin 50 EC, Monceren 250 SC, Anvil 5 SC,  Ridomil MZ72 WP,  Monceren 25WP, …).
6. Bệnh thối hạch
Do nấm Sclerotium rolfsii Sacc. gây ra. Sợi nấm đa bào, lúc non không màu, khi thành thục màu hơi vàng. Hạch nấm hình cầu hay gần cầu, mặt hạch trơn nhẵn, lúc non màu trắng, khi thành thục màu nâu, cứng, đường kính xấp xỉ 1mm.
Biện pháp phòng chống gồm trồng giống cây sạch bệnh; Vệ sinh đồng ruộng, thu gom tiêu hủy tàn dư cây trồng. Lên luống cao, có rãnh thoát nước tốt. Xử lý đất bằng vôi, bón phân hữu cơ trước khi trồng, phủ đất bằng màng phủ nông nghiệp; Hạn chế tưới nhiều nước vào chiều tối. Luân canh với lúa nước; Dùng chế phẩm nấm đối kháng Trichoderma ủ với phân chuồng hoai 7 - 10 ngày trước khi bón, lượng 3kg/tấn phân chuồng; Dùng các loại thuốc được phép sử dụng, theo nồng độ khuyến cáo và theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng thời điểm, đúng nồng độ và liều lượng, đúng cách); Sử dụng một số loại thuốc có hoạt Hexaconazole; Azoxystrobin; Metalaxyl hay hỗn hợp (Mandipropamid + Chlorothalonil)… khi bệnh chớm xuất hiện như: Anvil 5SCSaizole 5SC, Amistar 250 SC, Amity Top 500SC, Mexyl MZ 72WP.
7. Bệnh héo xanh vi khuẩn
Bệnh do vi khuẩn Ralstonia solanacearum Smith gây ra. Biện pháp phòng chống gồm sử dụng cây giống ở vườn ươm không bị bệnh. Xử lý hạt giống trong nước nóng 500C trong 25 phút; Luân canh cây trồng: Đây là biện pháp có hiệu quả cao, có thể luân canh với cây khác họ cà hoặc luân canh với lúa nước. Không nên trồng cà chua 2 vụ liên tiếp trên một chân đất; Vệ sinh đồng ruộng dọn sạch cỏ dại; Sử dụng phân hữu cơ hoai mục để bón, nhổ bỏ cây bị bệnh gom lại đem đi đốt; Dùng các loại thuốc được phép sử dụng, theo nồng độ khuyến cáo và theo nguyên tắc 4 đúng; Khi phát hiện thấy bệnh trên đồng ruộng có thể sử dụng một trong những loại thuốc có các hoạt chất Copper hydroxide, Copper Oxychloride, Streptomycin, Oxytetracycline hydrochloride, Ningnanmycin để phòng trừ bệnh như: New Kasuran 16.6WP, K.Susai 50WP, Sat 4SL, Ychatot 900SP, Miksabe 100WP, PN - balacide 32WP, Avalon 8WP. Nồng độ và liều lượng sử dụng theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

https://khuyennongvn.gov.vn/portals/0/news_images/2018/11/nguyetkn/heovang.jpg
8. Bệnh xoăn vàng là cà chua
Bệnh do vi- rút xoăn vàng lá (Tomato yellow leaf curl virus TYLCV) gây ra. Vi -rút thường gây ra hiện tượng xoăn lá, nhất là lá ngọn xoăn rất mạnh. Lá có dạng co quắp, cây thấp lùn - mặt lá thường bị khảm đốm vàng.
Biện pháp phòng chống gồm dùng giống kháng bệnh; Thường xuyên kiểm tra vườn, nhổ bỏ cây bệnh đem tiêu huỷ; Luân canh với cây trồng không phải là ký chủ của rệp, phát hiện bệnh sớm và tiêu hủy cây bệnh và vệ sinh đồng ruộng, trừ cỏ dại; Dùng các loại thuốc được phép sử dụng, theo nồng độ khuyến cáo và theo nguyên tắc 4 đúng; Phòng trừ bọ phấn Bemissia tabaci để tiêu diệt môi giới truyền bệnh bằng các loại thuốc Applaud 10WP, Baythroid 5SL, Trebon 10EC, Pegasus 500SC, Fastac.
9. Tuyến trùng
Tuyến trùng Meloidogyne incognita gây ra hiện tượng u sưng rễ.
Biện pháp phòng chống gồm nhổ bỏ tiêu hủy cây bị bệnh; Luân canh với cây họ hòa thảo trong 2-3 năm. Những ruộng bị hại nặng cần xử lý đất bằng cày đất phơi ải, bón vôi hoặc xử lý thuốc trị tuyến trùng, chế phẩm sinh học; Nên trồng xen với cây hoa vạn thọ (Tagetes sp.), cỏ họ đậu (Sục sạc Crotaria juncea) có tác dụng xua đuổi tuyến trùng; Bón nhiều phân hữu cơ; Dùng các loại thuốc được phép sử dụng, theo nồng độ khuyến cáo và theo nguyên tắc 4 đúng; Nếu đã xác định có mặt tuyến trùng trong đất, có thể dùng một trong các loại thuốc hóa học sau: Tervigo 020 SC, Nokaph 10 GR, Saburan 10 GR, Carbosan 25 EC, Diazinol, Ethoprophos, Vifu- Super, Octiva, Travigo, Etocap, Cabofulran..../.
Thái Hòa
 

Nguồn: Sưu tầm

  Ý kiến bạn đọc

Thống kê truy cập
  • Đang truy cập1209
  • Hôm nay94,432
  • Tháng hiện tại797,303
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây