Vai trò của việc ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp

Sau lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ và UAE, Thái Lan đã yêu cầu nông dân giảm trồng lúa, tạo ra tình trạng thiếu hụt nguồn cung nước và có thể ảnh hưởng đến thị trường xuất khẩu gạo thế giới. Nhận định của Bộ NN-PTNT là đây là thời cơ vàng cho Việt Nam nâng cao xuất khẩu gạo.

Việt Nam, một trong những nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới về số lượng, đối mặt với thách thức về chất lượng. Trong bối cảnh này, cơ hội nâng cao chất lượng và xây dựng thương hiệu cho Gạo Việt Nam đã nổi lên. Nguyên nhân chính của vấn đề này được TS Nguyễn Đăng Nghĩa đặt ra là thói quen tiêu thụ phân bón và thuốc trừ sâu của nông dân Việt Nam, tạo ra sự phụ thuộc quá mức vào hóa chất nông nghiệp.

Theo TS Nghĩa, để nắm bắt cơ hội xuất khẩu và xây dựng thương hiệu, người nông dân và doanh nghiệp cần tối ưu hóa và kiểm soát chặt chẽ lượng phân bón và thuốc trừ sâu trong canh tác. Đối mặt với thách thức này, việc áp dụng công nghệ cao trong nông nghiệp được đặt lên hàng đầu.

Công nghệ nông nghiệp chính xác, hay còn gọi là tổ hợp các ứng dụng và thiết bị số giúp nông dân kiểm soát chất lượng và lượng hóa chất trong canh tác. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí đầu vào mà còn kiểm soát dư lượng hóa chất trong đất và sản phẩm nông nghiệp.

Cụ thể, thông qua hệ thống cảm biến theo dõi môi trường và điều kiện thổ nhưỡng, máy tính sẽ đưa ra thông tin về nhu cầu dinh dưỡng của cây lúa. Nông dân có thể tham khảo thông tin này để đưa ra quyết định tối ưu về sử dụng hóa chất nông nghiệp. Công nghệ này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo an toàn thực phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật cao.

Tuy nhiên, áp dụng công nghệ này đòi hỏi sự quan tâm và đầu tư lớn từ phía nông dân, doanh nghiệp, và Chính phủ. Để giải quyết vấn đề này, việc hợp tác giữa nông dân và doanh nghiệp, đặc biệt là qua hợp tác xã nông nghiệp, được coi là quan trọng.

Nhóm nghiên cứu từ Đại học RMIT đã chỉ ra vai trò quan trọng của hợp tác đầu tư trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho người nông dân tiếp cận công nghệ cao. Họ nhấn mạnh vào sự quan trọng của sự hỗ trợ từ Chính phủ và các doanh nghiệp thu mua.

Các nghiên cứu mới đây cũng chú ý đến vai trò của hợp tác xã nông nghiệp trong việc mở rộng quy mô áp dụng công nghệ cao. Điều này giúp doanh nghiệp thu mua liên kết cánh đồng trên quy mô lớn hơn, tạo điều kiện cho việc áp dụng các công nghệ cao.

Trong bối cảnh thị trường gạo thế giới đang thắt chặt nguồn cung, Việt Nam cần nhìn xa hơn và tận dụng cơ hội để xây dựng thương hiệu gạo sạch và chất lượng. Để làm được điều này, sự hỗ trợ từ Chính phủ, hợp tác đầu tư của doanh nghiệp thu mua, và vai trò kết nối của hợp tác xã nông nghiệp đều là quan trọng. Các công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ nông nghiệp chính xác, sẽ là chìa khóa mở ra lợi thế cạnh tranh cho Việt Nam trong thị trường xuất khẩu gạo.

Trong bối cảnh nông dân Việt Nam có thói quen canh tác theo tư duy truyền thống và nhỏ lẻ, việc hợp tác đầu tư với doanh nghiệp thu mua trở nên khó khăn. Hợp tác xã nông nghiệp, thông qua sự liên kết của các nông dân, trở thành "cầu nối" quan trọng giữa nền nông nghiệp và công nghiệp. Họ không chỉ tập trung vào việc tối ưu hóa việc sử dụng công nghệ cao mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng chúng trên quy mô lớn.

Cụ thể, thông qua hợp tác xã, doanh nghiệp thu mua có thể dễ dàng liên kết với nhiều cánh đồng trên diện rộng, tối ưu hóa ứng dụng công nghệ chính xác. Điều này giúp giảm chi phí và tăng cường hiệu suất sản xuất. Đồng thời, người nông dân có lợi ích từ việc tiếp cận các công nghệ mới một cách dễ dàng hơn, từ đó tối ưu hóa quy trình canh tác và tăng cường năng suất.

Sự quan trọng của sự hỗ trợ từ Chính phủ không thể phủ nhận. Nếu Chính phủ đưa ra các chính sách thúc đẩy và tạo điều kiện cho doanh nghiệp và hợp tác xã nông nghiệp, nông dân sẽ dễ dàng tiếp cận và áp dụng các công nghệ mới. Chính phủ cũng có thể thúc đẩy sự hợp tác giữa các bên liên quan để tạo ra môi trường kinh doanh tích cực và bền vững.

Đối mặt với thách thức từ thị trường xuất khẩu gạo toàn cầu, Việt Nam không chỉ nên tập trung vào việc duy trì nguồn cung mà còn phải chú trọng vào chất lượng và thương hiệu. Ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ nông nghiệp chính xác, là chìa khóa để nâng cao chất lượng sản phẩm và tạo ra một thương hiệu mạnh mẽ.

Sự hợp tác giữa doanh nghiệp, hợp tác xã nông nghiệp và Chính phủ sẽ đóng vai trò quyết định trong việc thúc đẩy ứng dụng và phổ cập công nghệ cao trong nông nghiệp. Việc này không chỉ giúp nâng cao cạnh tranh của Việt Nam trên thị trường quốc tế mà còn tạo ra một hệ sinh thái nông nghiệp bền vững và phát triển.

Nguyễn Lê (TH) Theo https://nongnghiep.vn/