Về Hoàng Mai thưởng thức đặc sản cá trích

Với đường bờ biển dài khoảng 18 km, vùng biển Hoàng Mai có nhiều tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế biển. Các tài nguyên biển và ven biển khá phong phú, đa dạng, trong đó có một số loại có tiềm năng tương đối lớn, là những nguồn lực kinh tế quan trọng như hải sản, vật liệu xây dựng, điều kiện xây dựng cảng, cảnh quan du lịch…

Nói về sản lượng hải sản, Hoàng Mai chính là nguồn cung ứng gần 40% lượng hải sản cho toàn tỉnh Nghệ An và các địa phương lân cận. Thưởng thức hải sản Hoàng Mai thì bất cứ thực khách nào cũng tấm tắc ngon về sự tươi ngon của các loại như: cá trích, tôm, cua, ghẹ, mực nháy, cá mú, cá thu, cá lụ, cá đục, sò huyết... Chính những hải sản này cùng với các đặc sản khác của địa phương như rượu làng Quỳnh, nước mắm Quỳnh Dị, canh lá lằng đã khiến Hoàng Mai nổi tiếng là vùng đất hứa mà mọi người nên tìm đến để “nguyện cầu, yêu và thưởng thức ẩm thực”.

Một trong những đặc sản vốn được biết đến là món ăn thân thuộc của mọi nhà, nhưng gây thương nhớ cho người thưởng thức bởi chính hương vị, màu sắc và sự độc đáo của nó chính là các món ăn được chế biến từ cá trích. 

Những tháng đầu năm chính là thời điểm mà ngư dân Hoàng mai tất bật vào vụ “săn” cá trích vì đây là thời điểm cá trích vừa nhiều lại vừa béo, giàu dinh dưỡng nhất trong năm. Nhờ cá trích, những chiếc thuyền nan, bè mảng của ngư dân vùng biển từ Hoàng Mai… dễ dàng kiếm tiền triệu mỗi ngày. 

Vậy vì sao cá trích ở vùng ven biển Hoàng Mai lại ngon như vậy? Theo bà con ngư dân cho hay, cá trích có thể đánh bắt được quanh năm, nhưng nhiều nhất vẫn là từ tháng 3 đến hết tháng 5. Vào thời điểm này cá trích nhiều và béo vô kể. Có thể là do mùa này ngoài biển có nhiều phù du, nên cá trích kéo từng đàn vào tìm kiếm thức ăn. Biển Hoàng Mai có nhiều cửa sông, cửa lạch, tạo ra nhiều phù du, nhiều con tép biển, là nguồn thức ăn dồi dào cho cá trích. Do vậy cá trích vùng này béo hơn nơi khác là thế. Một yếu tố quyết định là, cá trích phải tươi thì mới ngon. Đây cũng là lợi thế của Hoàng Mai, bởi ngư dân đánh bắt ven bờ, thời gian ngắn, nên khi lên bờ vẫn còn tươi nguyên, dễ chế biến ra các món ăn ngon, bổ dưỡng.

Bằng mắt thường có thể phân biệt ra 2 loại cá trích, đó là: Cá trích mình ngắn, dẹt (bề ngang to, thịt mỏng) và loại cá trích mình dài (bề ngang nhỏ, mình dài và dày thịt). Ưu điểm của cá trích là giàu dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe. Hương vị của cá trích xứ Nghệ cũng rất đặc biệt, vừa béo vừa thơm ngọt. Chính bởi vậy, các món ăn từ cá trích trở thành đặc sản của Hoàng Mai được đông đảo du khách biết đến và mua làm quà biếu. Có thể kể ra những món ăn đặc trưng được chế biến từ cá trích như:

Gỏi cá trích: Một trong những món ngon, lạ là gỏi cá trích. Cá trích còn tươi xanh, lấy 2 phần thịt lườn, trộn với hành tây, chanh, rau sống, lạc... đem cuốn với bánh tráng, chấm với nước mắm chua ngọt, rất hấp dẫn. Món gỏi cá trích được các nhà hàng ở vùng ven biển thường chế biến phục vụ thực khách, mang lại cho thực khách cảm giác lạ miệng, ngon ngọt thì thịt cá, bùi bùi từ các loại rau. Gỏi cá trích hầu như chỉ có khi vào mùa cá trích, vì thời gian này mới có cá tươi ngon được đánh bắt gần bờ.

Cá trích nướng than: Món khá phổ biến, thường bắt gặp tại các nhà hàng ven biển và các chợ. Cá trích sau khi đánh bắt về được sơ chế sạch sẽ sau đó mới đem nướng. Cá trích khi nướng muốn đạt được độ ngon thì phải nướng trên bếp than và quạt giữ lửa luôn ở mức liu riu vừa phải. Đồng thời khi nướng cá cũng phải liên tục lật từng con để đảm bảo thân cá chín vàng, đầu và đuôi cá không bị cháy. Cá trích khi nướng xong có màu vàng ươm rất bắt mắt, thơm nức mũi. Cá trích nướng thường được ăn kèm với rau sống, lá sung và bún hoặc bánh cuốn nóng. Nước chấm là bát nước mắm vắt vào vài giọt chanh và lát ớt tươi hoặc có thể là mắm tôm. 

Cá trích nướng ăn kèm bánh mướt cuốn, rau sống khiến ai đã thưởng thức sẽ nhớ mãi

Món cá trích chiên giòn: Cá trích tươi, đánh vây, làm sách đầu ruột được tẩm 1 lớp bột, sau khi chiên lên giòn rụm. Món chiên này chấm thêm tương ớt, tương cà hay nước mắm chua ngọt, bảo đảm ai ăn cũng nhớ mãi.

Chả cá trích: Là món ăn độc đáo chỉ có riêng ở Hoàng Mai. Cá trích tươi sau khi khử mùi tanh sẽ được đánh sạch vảy, bỏ phần đuôi, 2 mang rồi rửa thêm lần nữa cho sạch. Sau đó, tiếp tục cắt bỏ phần đầu và ruột, kế đó, cho cá vào một tô nước cốt chanh pha loãng, ngâm trong khoảng 5 phút. Sau cùng bạn chỉ cần vớt cá ra để ráo và cắt thành các miếng mỏng vừa ăn và ướp cùng các gia vị nấu ăn hàng ngày rồi mới đem đi xay nhuyễn, hoặc giã nhuyễn làm chả. Hiện nay chả cá trích Hoàng Mai đã được chứng nhận là sản phẩm Occop 4 sao của tỉnh Nghệ An và đã được Công ty Cổ phần Biển Quỳnh chế biển mà sản xuất thành thành phẩm.

Ngoài ra, còn nhiều cách chế biến khác, như cá trích chiên nước mắm, chả giò cá trích, cá trích sốt cà chua, cá trích kho dứa... mỗi món có hương vị riêng, nhưng đều ngon và bổ dưỡng, bởi phần thịt có vị ngọt thanh, mềm và bùi, chứa lượng lớn chất dinh dưỡng quan trọng tốt cho sức khỏe con người. Vào mùa đánh bắt cá trích, đến các vùng quê ven biển Hoàng Mai nói riêng và xứ Nghệ nói chung đều được thưởng thức nhiều món ăn ngon được chế biến từ cá trích tươi./.